Uwagę zwracają pozostałości sklepień w pomieszczeniach przyziemia oraz bogatej dekoracji kamieniarskiej, a także relikty renesansowej polichromii wnętrz - zachowane mimo popadnięcia obiektu w ruinę.

Historia

Zamek wzniesiony prawdopodobnie przed 1508 r. dla Hansa Schaffgotscha z Chojnika, kanclerza księcia świdnicko-jaworskiego. Powstały na miejscu i z wykorzystaniem murów starszej budowli, z której istnieniem wiąże się niekiedy pozostałości wolnostojącej, kolistej wieży - sąsiadującej z budowlą od południowego zachodu. Był rozbudowywany w 1566 i 1588 r. Zniszczony częściowo w czasie wojny trzydziestoletniej, przechodził kolejno na własność rodów von Schindel, von Dhyrn, a od końca XVII lub pocz. XVIII w. - von Promnitz. Od 1765 r. w posiadaniu hrabiów zu Stolberg-Wernigerode. W związku z pełnieniem przez Antona zu Stolberg-Wernigerode funkcji królewskiego ministra do spraw Śląska oraz starosty kamiennogórskiego zamek był zamieszkany jedynie przez zarządcę miejscowych dóbr. Z uwagi na osobę właściciela w 1813 r. gościł m.in. króla Prus Fryderyka Wilhelma III i cara Aleksandra I z okazji defilady zwycięstwa po Bitwie Narodów pod Lipskiem. W 1827 r. był tu książę Fryderyk Wilhelm, późniejszy król i cesarz, na którego cześć nazwano jedną z alei parku, w styczniu 1904 obiekt odwiedził cesarz Niemiec Wilhelm II z małżonką. W 1824 r. zamek był gruntownie remontowany, a w 1872 r. dokonano jego zasadniczej przebudowy wg projektu drezdeńskiego architekta C. Bohna z nadaniem jednolitego kostiumu neorenesansowego (podwyższenie wieży, budowa portyku zachodniego) W 1928 r. obiekt przeszedł na własność miasta i został włączony administracyjnie w jego obręb. W roku 1945 był kwaterą Armii Czerwonej, następnie mieścił biura PGR. Uległ zniszczeniu w 1964 r. w wyniku pożaru i od tego czasu znajduje się w ruinie. Część murów rozebrano, demontując elementy renesansowej kamieniarki.

Opis

Zamek położony w pn. części miasta, na lewym brzegu Bobru, na niskim wzgórzu o wysokości ok. 435-440 m n.p.m. Trójskrzydłowy, na nieregularnym planie, zakomponowany wokół czworobocznego dziedzińca krużgankowego i otoczony fosą. Utrzymany w stylu renesansowym murowany z kamienia i cegły. Bryła zasadniczo trójkondygnacyjna, pierwotnie z wyższą, pięciokondygnacyjną wieżą na planie kwadratu w narożniku północno-zachodnim - obecnie nieistniejącą. Od zachodu dostawiony portyk z dwoma bliźniaczymi portalami i tarasem w górnej części. Mury pierwotnie zwieńczone attykami i opatrzone szczytami o bogatej dekoracji kamieniarskiej, obecnie zachowane w partiach obwodowych do wysokości nadproży ostatniej kondygnacji. W oprawach otworów kamieniarka renesansowa typu fasciowego i neorenesansowa. W portyku zachodnim dwa bliźniacze portale neorenesansowe z piaskowca. Wnętrza w większości zagruzowane i porośnięte samosiewami, z zachowanymi częściowo sklepieniami krzyżowo-żebrowymi i kolebkowymi w przyziemiu. W otoczeniu park z prowadzonymi koroną grobli i fosy alejami lipowymi oraz pozostałościami alei dębowej, łączącej rezydencję z zabudową folwarku.

Obiekt niedostępny, niezabezpieczony, nieprzystosowany do ruchu turystycznego.

Oprac. Piotr Roczek, 27.10.2014 r.