(m. in. ołtarz główny i ambona) oraz dwa krucyfiksy: z przełomu XVI i XVII w. oraz z końca XVII wieku.

Historia

Najstarsza wzmianka dotycząca kościoła fil. pw. św. Michała Archanioła pochodzi z 1466 r. i wiąże się z osobą plebana Michała. Świątynia istniała najprawdopodobniej już w XIV wieku. W XVI w. kościoły w Jezierzycach Kościelnych i pobliskich Gołanicach znalazły się przejściowo w rękach innowierców. W 1670 r. kościół w Jezierzycach Kościelnych, ponownie katolicki, został afiliowany do parafii w Gołanicach. Pierwotna, drewniana świątynia spłonęła pod koniec XVIII w. Na jej miejscu, w 1806 r., wzniesiono nową, również w konstrukcji zrębowej (korpus) i oszalowano.

W 1986 r. postawiono nowy płot sztachetowy. Kościół został poddany pracom konserwatorskim w 1989 roku. W 1993 r. przeprowadzono generalny remont wieży kościelnej.

Opis

Kościół fil. pw. św. Michała Archanioła jest położony w środkowej części wsi, po pd. stronie drogi ze Święciechowy do Włoszakowic. Kościół jest otoczony cmentarzem założonym w 1 poł. XIX wieku, ogrodzonym płotem z drewnianych sztachet na kamiennym cokole, z murowanymi, otynkowanymi słupkami i bramą po stronie północnej.

Kościół jest orientowany, jednonawowy. Nawa została wzniesiona na planie prostokąta z węższym, na planie zbliżonym do kwadratu prezbiterium od wsch., otwartym całą szerokością do nawy. Od zach. do nawy na jej osi przylega wieża na planie kwadratu z wejściem w przyziemiu. Od pn. do wsch. części nawy przylega kruchta gospodarcza na planie wydłużonego prostokąta z otworem drzwiowym w elewacji północnej. Z kruchty prowadzą osobne przejścia do nawy kościoła i znajdującej się na przedłużeniu kruchty, po stronie pn., nieco szerszej zakrystii, również wzniesionej na planie wydłużonego prostokąta.

Nawa i niższe od niej prezbiterium są jednokondygnacyjne z wysokimi poddaszami użytkowymi, nakryte dachami dwuspadowymi (wyższym nad nawą, niższym nad prezbiterium). Północna połać dachu nad prezbiterium jest przedłużona i nakrywa niższą zakrystię oraz kruchtę gospodarczą. Nad wejściem do kruchty znajduje się trójkątny szczyt, nakryty osobnym dachem dwuspadowym. Dwukondygnacyjna wieża przylegająca od zach. do nawy jest od niej węższa i wyższa. Jej górna kondygnacja jest węższa, oddzielona od dolnej jednospadowymi połaciami krytymi gontem. Wieżę nakrywa dach namiotowy zwieńczony iglicą z krzyżem.

Nawa, prezbiterium, kruchta i zakrystia zostały wzniesiona z drewna w konstrukcji zrębowej, na murowanej i otynkowanej podmurówce, oszalowane deskami w układzie pionowym. Wieża przylegająca od zach. do nawy w dolnej kondygnacji jest murowana z cegły i otynkowana. Druga, węższa kondygnacja jest drewniana i oszalowana deskami. Dachy są pokryte gontem. Nawa, kruchta i zakrystia nakryte stropami płaskimi, belkowymi z dolnym pułapem wykonanym z desek i otynkowanym. W kruchcie pod zach. wieżą oraz pod chórem muzycznym stropy są również belkowe. Prezbiterium zostało nakryte pozorną kolebką.

Elewacja zach. kościoła jest oszalowana deskami pomalowanymi na ciemnobrązowy kolor i zwieńczona wysokim trójkątnym szczytem. Na jej osi wznosi się wyższa i węższa od nawy dwukondygnacyjna wieża. W dolnej kondygnacji, zwieńczonej profilowanym gzymsem, jest otynkowana i pomalowana, w górnej oszalowana deskami, nakryta dachem namiotowym krytym gontem i zwieńczonym iglicą z krzyżem. Dolna kondygnacja zach. elewacji wieży jest jednoosiowa. W przyziemiu wieży, od zach. znajduje się otwór drzwiowy zamknięty łukiem odcinkowym prowadzący do kruchty, nad nim płycina o okrągłym wykroju wypełniona ornamentem w układzie promienistym, a nad nią tabliczka z datą „1806”, odnoszącą się do budowy kościoła. W elewacji pn. dolnej kondygnacji wieży znajdują się dwa, niewielkie prostokątne otwory okienne - jeden w jej środkowej części, drugi - pod gzymsem wieńczącym kondygnację. W elewacji pd. dolnej kondygnacji wieży kwadratowa nisza pośrodku. Boczne elewacje kościoła są oszalowane deskami pomalowanymi na ciemnobrązowy kolor, jednokondygnacyjne, artykułowane prostokątnymi otworami okiennymi w układzie pionowym, w skrajnych osiach od zach. dwoma kwadratowymi - jednym doświetlającym przestrzeń pod chórem muzycznym, drugim - jego emporę. Wschodnia elewacja kościoła, oszalowana deskami analogicznie do pozostałych, jest zwieńczona trójkątnym szczytem. Północna połać nakrywającego go dachu jest przedłużona nad niższą zakrystię, której elewacja łączy się z elewacją prezbiterium. We wsch. elewacji zakrystii kwadratowy znajduje się otwór okienny, a nad nim prostokątne drzwi, prowadzące na poddasza. W trójkątnym szczycie elewacji prezbiterium znajduje się pojedynczy prostokątny otwór okienny na osi, zamknięty łukiem odcinkowym.

Wnętrze kościoła jest jednonawowe. Nawa, zakrystia i pn. kruchta są nakryte stropami płaskimi. Prezbiterium, całą szerokością nawy otwarte do nawy, jest nakryte pozorną kolebką. Ściany są otynkowane, w nawie i prezbiterium zwieńczone drewnianym, profilowanym gzymsem pomalowanym na kolor ciemnobrązowy. W pd.-zach. narożniku kruchty pod wieżą znajdują się schody prowadzące na drugą kondygnację wieży i chór muzyczny.

W prezbiterium barokowy ołtarz główny z 2 ćw. XVIII w. z obrazami przedstawiającymi św. Michała Archanioła w polu środkowym i św. Jana Chrzciciela w antependium. Barokowa ambona w pn.-wsch. narożniku nawy pochodzi z 1 poł. XVIII wieku. Dwa wcześniejsze krucyfiksy, z przełomu XVI i XVII w. oraz pocz. XVIII wieku.

Dostęp do zabytku ograniczony. Kościół afiliowany do parafii pw. św.św. Piotra i Pawła w Gołanicach, otwarty dla wiernych w godzinach Mszy św.

Oprac. Anna Dyszkant, OT NID w Poznaniu, 30-10-2015 r.