pałac Schaffgotschów - Zabytek.pl
Adres
Jelenia Góra, Plac Piastowski 27
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. Jelenia Góra, gm. Jelenia Góra
Historia
Budynek powstał w latach 1784-1788 dla Johanna Nepomucena Schaffgotscha w miejscu renesansowego dworu z XVI w., spalonego w 1777 r. Wzniesiony przez Johanna Georga Rudolfa, zapewne według projektu wykonanego w Pradze. Elewacje dekorowane przez Augustina Wagnera i Johanna Pausenbergera. Wnętrza utrzymane w stylu empire, z lat 1789-1809 (malarz Anton Paetz, sztukator Johann Joseph Echtler, projekt mebli: Christian Emmanuel Laube). W 1839 r. do tylnej elewacji dostawiono wsparty na filarach taras. W latach 1865-66 przebudowa części wnętrz w duchu historyzmu, w 1900 r. przebudowa z przywróceniem form klasycystycznych. Remont i częściowe przekształcenie wnętrz w latach 1949-51 w związku z przeznaczeniem na ośrodek rządowy. Kolejne remonty w latach 1972-73 i w 1976 r. Obiekt od 1975 r. jest siedzibą filii Politechniki Wrocławskiej. Towarzyszący pałacowi park, założony w 1713 r. jako ogród barokowy, przekształcono w 1796 r. i powiększono w latach 1816-21 oraz w 1834 r. (przy udziale ogrodnika Rittera z Bad Muskau). Został gruntownie przekształcony i poszerzony do obecnych granic w 1889 r. (ogrodnik Rother z Wrocławia).
Opis
Budynek usytuowany w centrum Cieplic, w południowej pierzei placu. Utrzymany w stylu barokowo-klasycystycznym. Wzniesiony na planie litery „C” o zwróconych na południe ramionach, murowany z kamienia i cegły. Obiekt trójkondygnacyjny, o zwartej, trójskrzydłowej bryle osadzonej na niskim cokole, z wydłużonym korpusem i krótszymi bocznymi, zryzalitowanymi skrzydłami bocznymi. Nakryty zespołem dwuspadowych dachów z lukarnami. Elewacje tynkowane, cokół wyłożony płytami piaskowca. Wydłużona, dwudziestojednoosiowa fasada długości 81 m z symetrycznymi, trójosiowymi pseudoryzalitami. Akcentowana boniowanymi pilastrami w narożach, w partii trzech środkowych osi dzielona pilastrami wielkiego porządku dźwigającymi gzyms koronujący, wygięty półkoliście nad osią środkową, w miejscu kartusza herbowego. Otwory okienne w kamiennych oprawach, rozmieszczone regularnie, prostokątne, na trzech środkowych osiach I piętra zamknięte koszowo, z półkolistymi naczółkami. Powyżej duże, owalne okulusy. Od strony ogrodu taras na kanelowanych filarach (1839 r.). Wnętrza trójtraktowe, z wąskim wewnętrznym traktem korytarzowym. Pomieszczenia parteru sklepione kolebką z lunetami, na piętrach stropy płaskie z fasetami, częściowo dekorowane stiukami. Na osi korpusu dwukondygnacyjna sala balowa (Sala Wielka), o bogatym klasycystycznym wystroju. Podobny wystrój w salach Białej, Niebieskiej (oryginalne jedwabne tapiserie z końca XVIII w.), Żółtej, kaplicy i pokoju muzycznym. Zachowany zespół empirowych pieców kaflowych z XVIII/XIX w.
Na południe od obiektu rozległy park, podzielony na część pałacową i zdrojową.
Budynek będący siedzibą uczelni jest dostępny z zewnątrz bez ograniczeń. Zwiedzanie wnętrz możliwe po wcześniejszym uzgodnieniu.
Oprac. Piotr Roczek, 04.05.2015 r.
Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej Kwasik.
Rodzaj: pałac
Styl architektoniczny: klasycystyczny
Materiał budowy:
kamienne
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.84127, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.173639