kaplica pw. Objawienia Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl
kaplica pw. Objawienia Najświętszej Marii Panny
Adres
Janów Lubelski
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. janowski, gm. Janów Lubelski - miasto
XVII w. Obecna wzniesiona ok. 1780 r. jako element zespołu klasztornego Dominikanów.
Historia
Miasto założone w 1640 r. na gruntach wsi Biała przez Katarzynę z Ostrogskich Zamoyską. Istniejący przed 1325 r. kościół w Białej pełnił do 1864 r. funkcję par. dla Janowa. W l. 1829-67 miasto zw. Janowem Ordynackim stanowiło centrum obwodu Ordynacji Zamojskiej. Kościół i klasztor Dominikanów ufundowane zapewne ok. 1650 r. staraniem Jana Zamoyskiego, wojewody sandomierskiego, wg tradycji na miejscu wcześniejszej kapliczki upamiętniającej objawienie Matki Boskiej. Podarowany przez Zamoyskiego obraz Matki Boskiej Łaskawej szybko zasłynął cudami, przyczyniając się do rozwoju kultu maryjnego w tym miejscu. Pierwsze zabudowania klasztorne i kościół były drewniane, usytuowane przy pn. pierzei rynkowej. Obecnie istniejący kościół wzniesiony w l. 1694-1700, a następnie gruntownie restaurowany w l. 1768-72. Zapewne ok. 1780 r. została wzniesiona obecnie istniejąca kaplica pw. Objawienia mieszcząca pierwotnie cudowny obraz, przeniesiony później do kościoła. Kaplica kilkakrotnie remontowana wraz z całym zespołem.
Opis
Dawny zespół klasztorny Dominikanów usytuowany jest w pn. pierzei rynkowej, w jego skład wchodzi kościół skierowany prezbiterium na pn. zach., przylegający od wsch. czworoboczny klasztor, położona na pn. zach. od kościoła wolno stojąca kaplica pw. Objawienia, brama-dzwonnica i ogrodzenie z bramkami. Kaplica późnobarokowa. Orientowana. Wzniesiona na planie prostokąta, jednoprzestrzenna z niewielką absydą. Murowana z cegły, otynkowana, wnętrze nakryte sklepieniem kolebkowym z lunetami, dach dwuspadowy pokryty blachą; pod kaplicą krypta. Elewacje kaplicy opięte w narożach zdwojonymi pilastrami w typie toskańskich, podtrzymującymi uproszczone belkowanie zakończone bogato profilowanym gzymsem. Elewacja frontowa z prostokątnym otworem wejściowym na osi, nad którym monogram Matki Boskiej i napis „Zjawienie 1645 r.”, zwieńczona trójkątnym (przekształconym) szczytem ujętym zdwojonymi cokolikami, w tympanonie szczytu prostokątna, oprofilowana wnęka z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem; w szczycie wsch. wnęka bez obramień, z ukoronowanym wizerunkiem MB. W elewacjach bocznych okna zamknięte łukami odcinkowymi, od pn. wejście do krypty z cudownym źródełkiem. Wewnątrz kaplicy ołtarz z rzeźbą N.M. Panny Niepokalanie Poczętej z Dzieciątkiem z k. XVIII w.
Zabytek dostępny.
Oprac. Bożena Stanek-Lebioda, OT NID w Lublinie, 16.01.2019 r.
Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkowników Jarosław Bochyński (JB), Andrzej Kwasik.
Rodzaj: kaplica
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.6727, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.330819