Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół dworsko-parkowy - Zabytek.pl

zespół dworsko-parkowy


dwór 2. poł. XIX w. Izdebki

Adres
Izdebki, 580

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. brzozowski, gm. Nozdrzec

Zespół złożony z dworu, ruin spichlerza oraz parku jest typowym przykładem licznie występujących w województwie podkarpackim założeń dworsko-parkowych.

Historia

Zespół dworski w Izdebkach ukształtował się w XVIII wieku. Jego właścicielami byli m.in. Dębiccy, Bukowscy, Zaklikowie i Potoccy. Obecnie w jego skład wchodzi dwór, spichlerz i park. Dwór wzniesiono na początku XX w. z inicjatywy Henryki Zakliczyny wg projektów znanego krakowskiego architekta i konserwatora zabytków Tadeusza Stryjeńskiego. Spichlerz datowany jest na XVIII w., a więc na czas kształtowania się zespołu dworskiego. Park założono prawdopodobnie w początkach XIX wieku.

Opis

Zespół składający się z murowanego dworu, spichlerza oraz parku znajduje się w środkowej części miejscowości, przy skrzyżowaniu, po południowej stronie lokalnej drogi, w dolinie rzeczki Magierówki. Od północy zespół ograniczony jest potokiem, z pozostałych stron otacza go zabudowa wsi. Dwór ulokowany jest w środkowej części zachowanego założenia.

Dwór eklektyczny, o cechach nawiązujących do tradycji włoskiej willi, wybudowano na rzucie prostokąta o orientacyjnych wymiarach 15.0 m x 18.0 m. Prostopadłościenna bryła z frontowym (wschodnim) portykiem wgłębnym i niewielkim, przeciwległym ryzalitem od zachodu, przekryta jest stromymi dachami dwuspadowymi w wyodrębnionych częściach skrajnych oraz dachem dwuspadowym w środkowej części. Od północy, w kondygnacji piwnic, do zasadniczej bryły dworu przylegają pomieszczenia, nad którymi urządzono taras. Prowadzą z niego w kierunku stawu schody zakończone dolnym tarasem widokowym. Dwór podpiwniczony, piętrowy, wybudowano z cegły, stromy dach przekryty jest dachówką karpiówką. Elewacja frontowa dworu jest pięcioosiowa, pozostałe elewacje są czteroosiowe. Elewacje ozdobione są opaskami okiennymi z kluczem, nadokiennikami, podokiennikami, gzymsami, a w kondygnacji parteru także pasami w tynku imitującymi boniowanie oraz boniowaniem w narożnikach w kondygnacji piętra. Główne wejście do budynku zaakcentowane jest portykiem wgłębnym z parą kolumn, nad którym zaprojektowano taras wygrodzony balustradą z tralek.

Spichlerz znajdujący się w pobliżu dworu zachował się w szczątkowej już postaci. Pełny obrys prostokątnego w rzucie obiektu zachował się jedynie w kondygnacji murowanego z cegły parteru, drewniane piętro istnieje już jedynie w stanie szczątkowym, zadaszenia zaś, niegdyś gontowego, całkowicie jest brak.

Dwór otoczony jest parkiem krajobrazowym, w którym zachowany jest licznie starodrzew.

W dworze mieści się Środowiskowy Dom Samopomocy, obiekt jest dostępny z zewnątrz.

Oprac. Barbara Potera, OT NID w Rzeszowie, 19.08.2014 r.