Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

cerkiew unicka, ob. prawosławna pw. św. Praskewy i Antoniego Peczarskiego - Zabytek.pl

cerkiew unicka, ob. prawosławna pw. św. Praskewy i Antoniego Peczarskiego


cerkiew pocz. XVIII w. Hola

Adres
Hola, 46

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. włodawski, gm. Stary Brus

Charakterystyczny dla regionu przykład interesującego zespołu drewnianego budownictwa sakralnego składającego się z cerkwi i dzwonnicy z XIX w., otoczonych ogrodzeniem z kamieni polnych.

Historia

Początki obecnie istniejącej cerkwi sięgają l. 1700-1702, kiedy po spaleniu się poprzedniej świątyni greckokatolickiej, wzniesiona została nowa. Cerkiew kilkakrotnie gruntownie remontowana i przebudowywana. W l. 1800-1803 rozebrano stary i dodano nowy babiniec (stanowiący obecnie zach. część nawy). W 1846 r. w miejsce pierwotnej nawy i prezbiterium wzniesiono nowe. Podczas remontu w l. 1878-1879 nawę połączono z babińcem i dobudowano nowy, niższy babiniec. W 1941 r. dach i strop zniszczone pożarem, następnie odbudowane w zmienionej formie. Po raz ostatni remontowana po 2011 r. (m.in. wymieniono fundamenty, podwaliny, szalunek zewnętrzny). Po 1875 r. cerkiew zamieniona na prawosławną. W 1924 r. przy cerkwi erygowana pierwsza na Lubelszczyźnie parafia neounicka. Obecnie jest to cerkiew filialna parafii prawosławnej w Horostycie.

Opis

Zespół cerkiewny położony w środkowej części wsi, po pn. stronie drogi głównej w pobliżu prywatnego skansenu. Cmentarz cerkiewny w kształcie nieregularnego czworoboku, ogrodzony murem z kamieni polnych, w którym drewniana brama i furtka. W pd.-zach. narożu cmentarza usytuowana dzwonnica, obrzeża porośnięte starodrzewem. Cerkiew bez wyraźnych cech stylowych. Orientowana. Założona na planie prostokąta, salowa, z przylegającymi do prezbiterium od pn. i pd. zakrystią i skarbcem oraz niewielką, niską kruchtą od zach. Wzniesiona z bali sosnowych w konstrukcji wieńcowej, posadowiona na niskiej podmurówce. Ściany oszalowane, wzmocnione lisicami; wnętrze nakryte stropem drewnianym. Więźba dachowa krokwiowo-belkowa, z jętkami. Nad nawą i prezbiterium wspólny dach dwuspadowy o połaciach przedłużonych nad zakrystię i skarbiec; nad babińcem niższy daszek dwuspadowy. Na kalenicy nawy i babińca kopułki. Dachy pokryte blachą. Elewacje oszalowane pionowo deskami pomalowanymi na kolor szaroniebieski; lisice pomalowane na biało; opaski okien i drzwi w kolorze ciemnoszarym; pod okapami dekoracyjne listwy w formie lambrekinów. Okna prostokątne, w bocznych ścianach nawy i prezbiterium zamknięte półkoliście; w ścianie zach. okulusy. Wewnątrz ikonostas z 1879 r. Dzwonnica zapewne z ok. poł . XIX w., wolno stojąca, wzniesiona na planie kwadratu, dwukondygnacjowa. Drewniana, zbudowana w konstrukcji wieńcowej, oszalowana, nakryta dachem namiotowym pod gontem. Naroża zrębu na obu kondygnacjach obite deskami, w górnej strefie imitującymi boniowanie. Ściany przeprute otworami okiennymi, zamkniętymi półkoliście na parterze i odcinkowo na piętrze. Elewacje ujednolicone kolorystycznie z elewacjami cerkwi i bramami.

Dostęp do zabytku ograniczony. Wnętrze dostępne podczas nabożeństw oraz po uzgodnieniu.

Oprac. Bożena Stanek-Lebioda, OT NID w Lublinie, 16.10.2014 r.

 

Rodzaj: cerkiew

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.3956, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.369202