Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Kazimierza - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Kazimierza


kościół 1737 r. Gułtowy

Adres
Gułtowy, Pałacowa 6

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Kostrzyn - obszar wiejski

Kościół jest cennym przykładem drewnianego budownictwa sakralnego w Wielkopolsce.Wzniesiony w l.

1737-38 z wieżą z XIX w. zachował pierwotne założenie przestrzenno-architektoniczne i wyposażenie z 2 poł. z XVIII w.. Należy do nielicznej grupy świątyń z pozornym sklepieniem kolebkowym, wyróżniający się częściowo zachowaną polichromią z l. 1750-60, uzupełnioną w 1895 r.

Historia

Początki wsi sięgają XIV w., kiedy należała wtedy do Grzymalitów, później do Skaławskich, Słuckich, Bninskich i Ostrowskich.

Pierwotny kościół został wzniesiony w XV w. z inicjatywy Przecława Grzymality. W 1563 roku przejęty przez innowierców, zwrócony został katolikom w 1595 r.

Obecny barokowy kościół parafialny pw. św. Kazimierza (postawiony w miejscu poprzedniego) ufundowali w l. 1737-1738 Marcin Skaławski, skarbnik poznański, i jego zięć Kazimierz Słucki starosta gniewkowski, który pomiędzy 1750 i 1760 r. wyposażył wnętrze, sfinansował budowę empory chóru muzycznego oraz wykonanie malowideł. W 1784 r. na zlecenie Ignacego Bninskiego murator Józef Rossa przeprowadził remont podmurówki i ceglanego wypełnienia ścian oraz zbudował przy zakrystii grobowiec Bninskich. W 1834 r. na miejscu starej wieży, wzniesiona została obecna wieża ufundowana przez Sewryna Ostrowskiego i Elżbietę z Bninskich Ostrowską. Świątynia była dwukrotnie remontowana w 1895 roku oraz w latach 1991-2006.

Opis

Gułtowy wieś na Równinie Wrzesińskiej, 28 km na wsch. od Poznania. Kościół parafialny usytuowany na wzniesieniu we wschodniej części wsi na wydzielonej murowanym ogrodzeniem działce.

Kościół jest orientowany, wzniesiony na planie prostokąta, z węższym zamkniętym trójbocznie prezbiterium, z kruchtą i zakrystią od północy, nad którą na piętrze znajduje się loża kolatorska. Od zachodu wznosi się wysoka czworoboczna oszalowana wieża, z kruchtą w przyziemiu. Korpus główny kościoła jest nakryty dachem dwuspadowym, prezbiterium niższym, wielopołaciowym, nad zakrystią z lożą jest dach zespolony z dachem prezbiterium, nad kruchtą dach trójspadowy a na wieży hełm kopulasty zwieńczony gałką z krzyżem. Wszystkie dachy pokryte są gontem.

Budowla jest drewniana, konstrukcji szkieletowej z wieżą o układzie słupowo- ramowym. Ściany nawy i prezbiterium posiadają podwójną budowę, wewnątrz zrębową oszalowaną, a na zewnątrz szkieletową z wypełnieniem cegłą.

Wnętrze kościoła jest jednonawowe, nakryte pozornym sklepieniem kolebkowym z wydzielonymi przy pomocy drewnianych kolumn, wąskimi nawami bocznymi. Ściany pokryte są barwną polichromią wykonaną pomiędzy 1750 a 1760 r. ufundowaną przez Kazimierza Słuckiego, którą odnowiono w 1895 r., i poddano konserwacji w 1957 roku (wyk. Stanisław Poznański).

Barokowe i rokokowe wyposażenie kościoła pochodzi z 2 pol. XVIII w. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem z 2 poł. XVII w. przystrojony w korony metalowe i dwie tabliczki wotywne z XVIII w. (co świadczy o dawnym kulcie).

Kościół dostępny dla zwiedzających. Bliższe informacje oraz godziny Mszy Św. podane są na stronie internetowej Archidiecezji Poznańskiej, www.archpoznan.pl

Oprac. Radomiła Banach, OT NID w Poznaniu, 26-08-2015 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  szachulcowe

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.163795, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.67617