Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Michała - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Michała


kościół data nieznana Grodków

Adres
Grodków, Warszawska 13

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Grodków - miasto

Kościół parafialny w Grodkowie należy do grupy miejskich kościołów parafialnych o proweniencji sięgającej drugiej połowy XIII w.

Pomimo pożarów i przekształceń budowli, zachowała się w nim gotycka kamieniarka (w tym portale, maswerki, zworniki i wsporniki) oraz ogólna dyspozycja wnętrza. Ponadto w kościele znajduje się wyposażenie pochodzące z różnych okresów.

Historia

Pierwsze wzmianki o grodkowskim kościele pochodzą z 1282 roku i dotyczą ówczesnego proboszcza Jakuba. Natomiast pierwsza bezpośrednia informacja o kościele pochodzi ze spisu dziesięcin z 1335 roku. Świątynia była kilkukrotnie niszczona przez pożary (w 1449, 1633 i 1833 roku) i odbudowywana staraniem mieszczan i kolejnych biskupów. Kościół powstawał etapami: najpierw zbudowane zostało prezbiterium (3 i 4 ćw. XIII w.), następnie korpus nawowy (k. XIII w.), wieża i kruchta południowa (2 poł. XIV w.) oraz kaplice południowe (XIV/XV w.). Po pożarze miasta w 1449 roku prezbiterium, nawa główna, nawa północna wraz z kaplicami oraz zakrystie zostały przebudowane ponadto dobudowano kaplice południowe. Pod koniec XIX wieku nastąpiło gruntowne odnowienie wnętrza i jego częściowa regotyzacja podczas której wykonana została np. dekoracja malarska oraz zewnętrzne portale.

Opis

Kościół pw. św. Michała Archanioła zbudowany został w obrębie starego miasta, tuż przy wzniesionej w XIV wieku Bramie Ziębickiej. Położony jest przy jednej z bocznych uliczek na południowy zachód od Rynku. Kościół zbudowany został jako trójnawowa, orientowana bazylika z rzędem kaplic od strony północnej i niepełnym rzędem od strony południowej. Jego najstarszą częścią jest trójprzęsłowe, zamknięte ścianą prostą prezbiterium, które podwyższone zostało na przełomie XIV i XV wieku. Od zachodu, na osi kościoła znajduje się czworoboczna, czterokondygnacyjna wieża zwieńczona krenelażem. Świątynia jest murowana z cegły, oskarpowana, z ostrołukowymi otworami okiennymi, w których znajdują się maswerki (zrekonstruowane) i witraże. Elewacja wschodnia zwieńczona jest trójkątnym szczytem ze sterczynkami. Na jej osi znajduje się rząd ostrołukowych płycin, zaś w górnej partii, w osiach bocznych znajdują się dwie dodatkowe płyciny. Elewacje boczne prezbiterium przedzielone są w ok. połowie wysokości fryzem arkadkowym. Korpus kościoła nakryty jest dachem siodłowym. Zakrystia i składzik nakryte są dachami czterospadowymi. Nad nawami bocznymi znajdują się dachy pulpitowe: północny z połacią dachu przechodzącą nad kaplice, południowy odrębny dla nawy i kaplic. Wnętrze kościoła sklepione jest sklepieniami: krzyżowo-żebrowym z ceglanymi żebrami i kapitelami o dekoracji roślinnej (w prezbiterium), kolebkowym z lunetami (w nawie głównej) i kolebkowo-krzyżowymi (w nawach bocznych). Nawy boczne od głównej oraz kaplice od północnej nawy bocznej wydzielone są arkadami ostrołukowymi, podobny kształt ma łuk tęczowy. Pozostałością po gotyckim wystroju wnętrza są (obecnie częściowo zrekonstruowane) sedillia ujęte wimpergami oraz ścienne tabernakulum z datą 1522. Ponadto w kościele znajduje się wyposażenie renesansowe i barokowe z XVII (w tym prospekt organowy i obraz Alegoria Kościoła i Sakramentów) i XVIII wieku (w tym ołtarz główny, ołtarze w kaplicach i stalle w prezbiterium). W kościele zachował się również zespół płyt nagrobnych i epitafijnych, z których najstarsza, późnogotycka pochodzi z 1513 roku.

Zabytek dostępny.

Oprac. Aleksandra Ziółkowska, OT NID w Opolu, 15.06.2015 r.

 

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: gotycki

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BK.14835, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BK.14353