Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

założenie dworsko-parkowe - Zabytek.pl

założenie dworsko-parkowe


dwór koniec XVIII w. Grochowiska Szlacheckie

Adres
Grochowiska Szlacheckie, 1

Lokalizacja
woj. kujawsko-pomorskie, pow. żniński, gm. Rogowo

Klasycystyczny dwór z końca XVIII wieku, z portykiem kolumnowym w wielkim porządku od frontu, i zachowanym w jego otoczeniu parkiem krajobrazowym, ze stawem  stanowi przykład wartościowej architektury rezydencjonalnej w regionie Pałuk.

Historia

Zbudowany około 1780 roku przez właścicielkę wsi Teofilę Korytowską (herbu Mora). Po 1912 roku dwór został przebudowany, podwyższono dachy od strony północnej i południowej tworząc drugą kondygnację nad traktem wschodnim i zachodnim oraz dobudowano ryzality elewacji tylnej. Od 1910 do 1939 roku dwór wraz z folwarkiem należał do Konrada, syna Witolda Korytowskiego. Po 1939 roku majątek przejął Niemiec - Rawe. Po 1945 roku dobra przejął Zakład Rolny PGR Złotniki, następnie Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa, od 1996 roku własność prywatna. W tym też roku przeprowadzono prace remontowe: wymianę więźby dachowej, położono nową dachówkę, otynkowano elewacje.

Opis

Dwór usytuowany jest po północnej stronie drogi z Rogowa do Gąsawy, zwrócony elewacją frontową na południe. Położony na płaskim terenie, otoczony parkiem ze stawem. Do budynku prowadzi kolisty podjazd. Budynek klasycystyczny, założony na planie prostokąta, na osi wschód-zachód. Piętrowy, ze strychem, częściowo podpiwniczony. Od frontu na osi kolumnowy portyk, mieszczący główne wejście, w skrajnych osiach elewacji północnej dwa prostokątne ryzality. Wejście boczne w elewacji zachodniej poprzedzają schody, do elewacji wschodniej przylega prostokątny taras. Dach korpusu, naczółkowy, portyku dwuspadowy, kryte dachówką. Budynek wzniesiony z cegły, otynkowany, wsparty na ceglanym tynkowanym cokole. Sklepienia piwnicy oraz w pomieszczeniach parteru w ryzalitach ceglane, w pozostałych stropy drewniane, belkowe. Elewacja frontowa, siedmioosiowa, z nieznacznie zryzalitowaną trójosiową częścią środkową, poprzedzoną portykiem w wielkim porządku, z czterema kolumnami toskańskimi, dźwigającymi trójkątny przyczółek, w którym stiukowy kartusz z herbem Mora (Korytowskich). Nad wejściem płytka półkolista wnęka i feston stiukowy . Okna w obramieniach uszatych z kluczami w tynku. W narożach w zwieńczeniu ścian wazony. Elewacje krótszych boków o nierównym rytmie osi, zwieńczone odcinkami attyki z dekoracją płycinową, elewacja wschodnia poprzedzona tarasem. W elewacji tylnej w zwieńczeniu dwuosiowej części środkowej trójkątny szczyt z okulusem w obramieniu z kluczem. Naroża nowszych ryzalitów wycięte, wsparte na filarach. Układ pomieszczeń dwutraktowy, na osi sień i dawny salon z narożnymi niszami , sklepionymi konchami (pierwotnie służyły na pomieszczenie pieców). W większości pomieszczeń sufity z fasetami.

Dostęp do zabytku ograniczony. W obiekcie mieści się „Hotel Pałacowa”, przy którym funkcjonuje ogólnodostępna restauracja „Dworek Polski”.

Oprac. Krystyna Parucka, Pracownia Dokumentacji, Popularyzacji Zabytków i Dziedzictwa Narodowego, Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy, 08.11.2014 r.

Bibliografia

  • Durczykiewicz L. Dwory polskie w Księstwie Poznańskiem, Poznań 1912.
  • Karta ewidencyjna, Dwór, Grochowiska Szlacheckie, oprac. Gołaszewska I., 1996, Archiwum Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Bydgoszczy oraz Archiwum Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Warszawie.
  • Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. XI : Dawne województwo bydgoskie, z. 21: Żnin i okolice, Warszawa 1979, s. 16-17.

Rodzaj: dwór

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_04_ZE.45572, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_04_ZE.34008