Wraz z dzwonnicą, kaplicą i ogrodzeniem tworzy zespół sakralny o wyjątkowej wartości w skali regionu.

Historia

Parafia w Gogołowie istniała już w 2 poł. XIV w. Obecny kościół jest drugim z kolei, wybudowany został w 1672 r. przez cieślę Stanisława Charmułowicza z fundacji braci Jakuba i Joachima Rojowskich, dziedziców Gogołowa. Kościół był wielokrotnie remontowany, w 1764 wymieniono podwaliny, w 1783 r. odnowiono sygnaturkę, w 1872-74 położono nową posadzkę, odmalowano wnętrze i zmieniono szalunek wieży, w l. 1874-81 wybudowano ogrodzenie z dzwonnicą-bramką, w 1923 r. odnowiono ołtarz główny a w rok później ołtarze boczne, w 1930 r. wykonano polichromię ścian i sufitu. W czasie II wojny światowej uszkodzona została ostrzałem wsch. ściana świątyni, prezbiterium i dach. Uszkodzenia te usunięto w czasie remontów w l. 1945-46, 1948 i 1952, w l. 1963-66 wymieniono gonty w pokryciu dachu. Po wybudowaniu we wsi nowego kościoła w 1988 r. nieużytkowana drewniana świątynia podupadła. Kompleksowe prace remontowe i konserwatorskie rozpoczęto w 1995 r. i prowadzono je do 2006 r.

Opis

Zespół kościelny położony jest we wsch. części wsi, na pd. od lokalnej drogi Frysztak - Brzostek, w obniżeniu terenu lokalnych potoków, w otoczeniu starodrzewu i bezpośrednim sąsiedztwie nowego kościoła. Teren kościelny jest ogrodzony, we wsch. jego części znajduje się drewniana kaplica a w obwodzie murowanego ogrodzenia od zach. murowana dzwonnica z bramą.

Kościół orientowany, z kwadratową w rzucie nawą i wydłużonym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium oraz przylegającą od zach. wieżą, niewielką kruchtą przy pd. ścianie nawy a od pn. z zakrystią z przedsionkiem. W bryle kościoła dominuje wieża, z pochyłymi ścianami, dołem znacznie rozszerzona, zwieńczona izbicą z dachem namiotowym oraz wysoki, strzelisty dach, założony jako dwuspadowy z wysmukłą sygnaturką nad nawą, przechodzący w wielospadowy nad prezbiterium. Na kruchcie zach. założono dach dwuspadowy, nad zakrystią pulpitowy. Budynek postawiono z drewna w konstrukcji zrębowej na kamiennym podmurowaniu, wieżę z drewna z konstrukcji słupowo - ramowej z pseudoizbicą. Drewniane ściany oszalowane są z zewnątrz gontem, stanowi on też pokrycie połaci dachowych, jedynie izbicę wieży i dwa przedsionki oszalowano deskami w układzie pionowym. Otwory okienne, prostokątne, rozmieszczone są, zgodnie z gotycką tradycją, jedynie w pd. ścianie, dwa w nawie i jedno w prezbiterium. We wnętrzu trzy portale zamknięte łukiem z tzw. oślim grzbietem, zachowało się wyposażenie: barokowe ołtarze, ambona, najstarszym elementem jest późnogotycka chrzcielnica.

Kaplica wybudowana we wsch. części obejścia kościoła, na rzucie zbliżonym do kwadratu, parterowa, o prostej bryle z zadaszeniem dwuspadowym, drewniana, w konstrukcji słupowo - ramowej, na kamiennej podmurówce, z dachem pokrytym gontem. Do wnętrza kaplicy prowadzą płycinowe drzwi ramowane wąskimi oknami, w elewacjach bocznych zdwojone duże okna, wszystkie otwory zamknięte są łukiem odcinkowym.

Ogrodzenie o owalnym przebiegu i dł. ok. 130 m, podzielone jest na 15 segmentów rozdzielonych nieco masywniejszymi filarkami. Wymurowano z kamienia łamanego, przekryto pulpitowym zadaszeniem z kamiennych płyt.

Dzwonnica usytuowana jest na zach. od kościoła, w ciągu ogrodzenia. Wymurowana została z kamienia, jako parawanowa, z ostrołukowym otworem wejściowym w pierwszej kondygnacji i dwoma analogicznymi mieszczącymi dzwony powyżej. Zwieńczona szczytem, z niewielką niszą pośrodku i połaciami pokrytymi dachówką ceramiczną.

Obiekt częściowo dostępny, wnętrze dostępne po uzgodnieniu telefonicznym.

Oprac. Barbara Potera, OT NID w Rzeszowie, 15-10-2015 r.