funkcjonowało tu 47 pieców szybowych, co stanowiło największe ich zgromadzenie na terenie woj. opolskiego. Do dziś w rejonie Gogolina znajduje się piętnaście wapienników, w tym jeden podwójny. Piece wapiennicze są zabytkami techniki o niezaprzeczalnej urodzie, a jako relikty dawnego sposobu wypału wapna posiadają także dużą wartość naukową.

Historia

Bateria trzech pieców wapienniczych o nazwie „Dąbrowski” jest pozostałością dużego zakładu wapienniczego - w jej sąsiedztwie stały cztery piece szybowe na planie koła, rozebrane w 2003 r. oraz wzniesione ok. 1890 r. cztery piece kręgowe, rozebrane w latach 60-tych XX wieku.

Istniejące piece powstały w 1874 r. i były użytkowane do 1988 roku. W 1888 r. zostały wykupione przez firmę „Kaufsvereinigung GmBH”, w latach 30tych XX w. stały się własnością firmy „Ost und Mitteldeutsche Zement und Kalkindustrie. Werk Gogolin”. Podczas modernizacji w 1960 r. ceglane kominy zastąpiono niższymi, wykonanymi z blachy stalowej; wykonano nową wewnętrzną okładzinę żaroodporną, zamieniając przy tym kształt szybu z beczkowatego na cylindryczny, a także wprowadzono wymuszony elektrycznymi dmuchawami obieg powietrza. W ostatnich latach piece szybowe zostały odrestaurowane, a teren wokół nich zagospodarowany.

Opis

Piece zlokalizowane są blisko centrum miejscowości, ok. 170 m na południe od przejazdu kolejowego. Trzy wolnostojące, jednokomorowe piece połączone są pod względem funkcjonalnym stalowymi kładkami przerzuconymi na poziomie zwieńczenia. Dwa z nich posiadają bryłę w formie graniastosłupa foremnego, lekko zwężającego się ku górze, o sześciokątnej podstawie. Trzeci piec ma kształt ściętego górą stożka, wzmocnionego sześcioma rytmiczne rozmieszczonymi przyporami.

Piece murowane są z łamanego kamienia wapiennego i spięte stalowymi obejmami. Korona murów jest przemurowana cegłą, wewnątrz znajduje się żaroodporna okładzina z cegły szamotowej.

W przyziemiu pieców znajdują się po trzy otwory obsługowe, służące do wydobywania wypalonego wapnia, zamknięte łukiem pełnym. W okrągłym piecu dodatkowo pomiędzy nimi mieszczą się wnęki o takim samym kształcie. Wokół pieców rozciągała się sieć torów kolejki wąskotorowej, obsługującej poszczególne otwory wydobywcze.

Zabytek dostępny.

Oprac. Ewa Kalbarczyk-Klak, OT NID w Opolu, 10.12.2014 r.