Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół dworski - Zabytek.pl

zespół dworski


dwór XVIII w. Glanów

Adres
Glanów, 75

Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. olkuski, gm. Trzyciąż

Dwór w Glanowie wraz z otoczeniem jest sztandarowym przykładem „staropolskiego dworu” i miejscem pamięci, bitwy z okresu powstania styczniowego uwiecznionej na obrazie Artura Grottgera.

Historia

Najstarsza wzmianka o Glanowie pochodzi z 1295 i dotyczy lokacji wsi na prawie średzkim. W XVI w. Glanów wchodząc w skład dóbr klasztoru norbertanek w Imbramowicach stał się siedzibą folwarku. Siedzibą zarządcy tegoż folwarku był zbudowany z kamienia wapiennego w 1786 r. dwór. W 1819 r. rząd skonfiskował klasztorne dobra ziemskie i oddał w ręce dzierżawców. Po upadku powstania listopadowego Glanów stał się własnością rosyjskiego generała. Majątkiem administrowali zarządcy lub dzierżawcy. Około 1859 r. dzierżawcą Glanowa został Leon Rutkowski, który zginął w bitwie, stoczonej w czasie powstania styczniowego w tym majątku. Spalony dwór odbudowała żona Rutkowskiego Józefa. W 1880 r. dzierżawcą został zięć Józefy Konstanty Novàk. Dwór (wykupiony od państwa w 1921 r.) pozostaje w rękach jego potomków do dziś.

Przebudowa (wg. projektu Zygmunta Novàka, brata właściciela, Tadeusza) w duchu modernistycznego stylu dworkowego dokonała się w 1923 r. Zmianie uległ układ wnętrz, przystosowano do funkcji mieszkalnych poddasze, a całość przykryto wysokim łamanym „dachem polskim”. Dwór otrzymał od frontu ganek wsparty na 4 kolumnach a od ogrodu facjatkę z balkonem. Zabytek poddano gruntownemu remontowi i konserwacji w latach 1973-74, w 1981 r. wymieniono gont na dachu.

Opis

Dwór w Glanowie znajduje się we wschodniej części wsi, przy szosie prowadzącej z Imbramowic do Suchej. Otoczony jest parkiem krajobrazowym założonym w XIX w., o obecnej kompozycji z ok. 1930 r. Aleja dojazdowa biegnąca zachodnią granicą parku obsadzona jest głównie klonami, wschodnia granica parku obsadzona jest robinią. Pozostałości kamiennych zabudowań folwarcznych wzniesionych w 1 poł. XIX w. i przekształconych w XX w., znajdują się po zach. stronie dworu. Dwór jest murowany z białego wapienia, tynkowany, parterowy na rzucie prostokąta z użytkowym poddaszem (mansardowe pokoje z balkonem). Jest budynkiem dwutraktowym i siedmioosiowym z centralnie położonym klasycystycznym gankiem kolumnowym zwieńczonym trójkątnym szczytem i ryzalitem. Dwór pokryty jest gontowym, łamanym „dachem polskim”. Na terenie rodowej posiadłości Novàków znajdują się jeszcze drewniane budynki z XIX w.: chałupa przeniesiona z Podwilka, spichlerz z Suchej i dawna glanowska kuźnia dworska.

Obiekt niedostępny.

Oprac. Tomasz Woźniak, OT NID w Krakowie, 04.05.2015 r.