Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół zabudowań d. Szkoły Morskiej - Zabytek.pl

zespół zabudowań d. Szkoły Morskiej


budynek użyteczności publicznej 1928 r. Gdynia

Adres
Gdynia, Morska 83

Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. Gdynia, gm. Gdynia

Mimo, iż zespół był realizowany w dwóch różnych epokach architektonicznych otrzymał formę klasycyzmu modernistycznego typową dla budynków użyteczności publicznej.

Cechuje go jedność i harmonia stylowa oraz formalna. Budynek posiada ponadto wartość symboliczną i historyczną - więzi Polski z morzem.

Historia

Kamień węgielny pod budowę zespołu położono 22 lipca 1928 r. według projektu arch. inż. Wacława Tomaszewskiego, absolwenta akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu i uczelni w Monachium, twórcy kilku projektów budynków dla Gdyni. Uroczystość otwarcia Państwowej Szkoły Morskiej, która pierwotnie znajdowała się w Tczewie nastąpiła 8 grudnia 1930 r. Budowę basenu zakończono w 1937 r. W czasie okupacji w budynku Szkoły urządzono koszary dla niemieckiego wojska, szkoła Kriegsmarine, a pod koniec wojny także szpital wojskowy. W wyniku działań wojennych budynek był zniszczony, po wojnie odbudowano go i urządzono Państwową Szkołę Rybołówstwa Morskiego a potem Wyższej Szkoły Morskiej. W 1969 roku Państwową Szkołę Morską przekształcono w Wyższą Szkołę Morską. W1987 zespół obiektów Wyższej Szkoły Morskiej wraz z gmachem głównym został wpisany do rejestru zabytków. Od 2001 roku jest to Akademia Morska w Gdyni.

Opis

Zespół jest zlokalizowany na wschodnich obrzeżach dzielnicy Gdynia Grabówek, w południowej pierzei ul. Morskiej, która jest główną historyczną arterią komunikacyjną wiodącą z Gdańska na północny-zachód. Zespół budynków usytuowany jest na dużej parceli zawartej pomiędzy ulicami: Morską, Kapitańską, Grabowo i Denhoffa . Składa się z budynku głównego ze skrzydłem wschodnim, budynku mieszkalnego dla profesorów i laboratorium. Skrzydło zachodnie wzniesiono po II wojnie. Części zaprojektowanych budynków zespołu nie zrealizowano wcale.

Gmach główny - murowany z cegły, na planie litery T, pięciokondygnacyjny. W elewacji frontowej, na osi zastosowano zabieg głębokiego cofnięcia lica, akcentując w ten sposób wejście, nad którym umieszczono dodatkowo balkon na potężnych trójschodowych konsolach. Pomiędzy nimi umieszczono trzy arkady stanowiące reprezentacyjne wejście na teren zespołu. Część południowa budynku jest dwukondygnacyjna, przekryta dachem dwuspadowym. Elewację południową urozmaica szczyt schodkowy oraz centralny wykusz. Wnętrze centralnie ustawiona trójbiegowa klatka schodowa ze spocznikami. W końcu lat siedemdziesiątych XX wieku podwyższono poddasze i zlikwidowano pierwotne zwieńczenie budynku. Gmach główny powiązany jest ze skrzydłem wschodnim dwukondygnacyjnym łącznikiem, z przejściem na wysokości drugiej kondygnacji, ponad trzema arkadami zamkniętymi odcinkowo przez które możliwy jest wjazd na dziedziniec.

Skrzydło wschodnie z basenem założone zostało na planie litery L. Elewacja północna tego budynku ma układ wertykalny, który podkreślają płytkie wnęki z oknami. Całość ujęta w narożach ryzalitami. Podobnie rozwiązano elewację południową. Wschodnia pozostała bez dekoracji.

Budynek mieszczący administrację usytuowany jest w południowo-zachodniej części dziedzińca zespołu. Ma plan prostokąta, jest trzykondygnacyjny, symetryczny i osiowy, kryty dachem płaskim. W elewacji wschodniej znajdują się narożne ryzality, w co trzeciej osi umieszczono balkony w płytkich wnękach. Na osiach zewnętrznych ustawiono symetrycznie portale. W elewacji zachodniej dwa ryzality wejściowe o szczytach schodkowych.

Budynek mieszczący laboratorium zlokalizowany jest w narożu południowo-wschodnim. Jest halą na rzucie prostokąta, a elewacja zachodnia w części centralnej jest wyższa i podzielona w pionie pilastrami. Niższe części elewacji tworzą zestawienie szerokich pilastrów. Hala zwieńczona jest dekoracyjnym gzymsem na wzór krenelażu.

Obiekt dostępny dla zwiedzających w czasie roku akademickiego.

Oprac. Dorota Hryszkiewicz-Kahlau, OT NID w Gdańsku, 08-10-2015 r.