Historia

Budynek należał do Narodowego Banku Polskiego. Zaprojektowany w 1927 r. a zbudowany w latach 1928-29. Projekt autorstwa inż. arch. Stanisława Filasiewicza z Warszawy.

Opis

Obiekt u zbiegu ulic 3 Maja i 10 Lutego, w doskonałej lokalizacji w centrum miasta, na działce, która nie została całkowicie zabudowana. Po wschodniej stronie banku urządzono ogródek odgrodzony od ulicy murowanym ogrodzeniem (być może projektowano w przyszłości zabudowę wolnej części działki). Obiekt ma rzut litery L i składa się z dwóch równych prostokątów nałożonych na siebie pod kątem nieco większym niż 90 stopni, tak, że tworzą wspólne naroże. W tej części wspólnej (na planie kwadratu) umieszczono salę bankową, natomiast w skrzydle północnym biura, a niższym skrzydle wschodnim - mieszkania dla pracowników. Część główna - bankowa jest trzykondygnacyjna, ale zawiera piano nobile wysokości dwóch kondygnacji, natomiast skrzydło północne jest równe mu wysokością, ale czterokondygnacyjne. Część mieszkalna jest niższa, choć w planach przewidziano ją jako czterokondygnacyjną. Obie elewacje skrzydeł budynku są czteroosiowe i opracowane zostały analogicznie, różnicę stanowi jedynie nierówna wysokość obydwu części. Stanowią one symetryczny układ względem narożnej części głównej. Ma ona elewację pięcioosiową, z narożnym portykiem wgłębnym, dostępnym przez dwie filarowe arkady. Na ostatniej kondygnacji umieszczono na osi arkadowego wejścia narożny taras z kamienną balustradą tralkową. Elewacje w kondygnacja przyziemia są dekoracyjnie boniowane poziomymi pasami, które przechodzą w bonie arkad wejściowych w narożu. Gzymsy wydzielają zgodnie piano nobile w narożu i przechodzą dalej w elewacje obu skrzydeł gdzie obejmują dwie kondygnacje (dwa pasy otworów okiennych). Gzyms koronujący ma charakter klasycznego belkowania z mutulami. Nad nim znajduje się attykowa, najwyższa kondygnacja (tylko nad częścią główną i północną). Dach na budynku jest płaski, kryty papą, więźba drewniana. Posadzki - sali głównej - marmurowa, natomiast w przejeździe posadzka terakotowa. Podłogi w pozostałych pomieszczeniach i korytarzach- drewniany parkiet. Schody trójbiegowe, żelbetowe monolityczne, wykładane marmurem z marmurową balustradą. Drzwi dębowe - w przyziemi części głównej drzwi obrotowe ramowo-płycinowe, dębowe, szklone szkłem kryształowym. Pozostałe drzwi rozwierane, jedno i dwuskrzydłowe, ramowo-płycinowe, dębowe, szklone szkłem kryształowym.

Wnętrza zachowały swój pierwotny, bogaty wystrój nawiązujący do XIX wiecznego klasycyzmu.

Obiekt nieużytkowany, niedostępny.

Oprac. Dorota Hryszkiewicz-Kahlau, OT NID w Gdańsku, 28.05.2015 r.