Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

Adres
Gdynia, Świętojańska 55

Lokalizacja
woj. pomorskie, pow. Gdynia, gm. Gdynia

Oryginalna architektura modernistyczna lat trzydziestych o nowoczesnej żelbetowej konstrukcji i ceglanym wypełnieniu.

W prostej bryle wyróżniają się wąskie, pionowe lizeny oraz "falujące" balkony od strony ul. Żwirki i Wigury.

Historia

Budynek został zbudowany w 1939 r. dla firmy Zakłady przemysłowe M. Krenski. Projekt autorstwa gdyńskich architektów: Z. Kupca oraz T. Kossaka. Pracami budowlanymi kierował Zbigniew Kupiec, mistrzem murarskim i ciesielskim był Jan Czajka. Prace wykończeniowe przy budynku przerwała II wojna światowa i ukończono je dopiero po 1945 r. (tynkowanie elewacji i wykończenie parteru oraz montaż windy).

Opis

Budynek stoi w eksponowanym narożu ścisłej zabudowy pierzejowej dwóch głównych gdyńskich ulic: Świętojańskiej (elewacja zachodnia) oraz Żwirki i Wigury (elewacja południowa). Budynek wzniesiono na rzucie prostokąta z bramą przejazdową w przyziemiu. Umiarkowany modernizm połączony z późnym funkcjonalizmem. Bryła złożona z trzech elementów: sześciokondygnacyjnego trzonu głównego w narożu oraz dwóch pięciokondygnacyjnych skrzydeł bocznych. Wyższa o jedną kondygnację część narożna budynku stanowi akcent kwartału, a niższe boczne fragmenty łączą budynek z sąsiednimi. Od strony podwórka umieszczono przeszkloną klatkę schodową. Elewacje części narożnej są opracowane analogicznie. Są obydwie czteroosiowe, przy czym poszczególne osie oddzielone są od siebie wąskimi liniami filarów międzyokiennych nakładających się wertykalnie na horyzontalny układ pasowy okien. Łącznik pomiędzy korpusem i skrzydłem od strony ulicy Żwirki i Wigury posiada „falujące” balkony pełne ruchu i światłocienia, dalej przechodzą w okna ustawione wstęgowo. Przyziemie ma charakter handlowo-usługowy, zostało celowo przeszklone tak, by wyeksponować konstrukcję słupową. Budynek posiadał instalację centralnego ogrzewania, wod.-kan. i gaz. Pierwotnie miał być w całości obłożony płytami z piaskowca szydłowieckiego, niestety w skutek wybuchu wojny nie dokończone prace nie zostały nigdy ponownie podjęte, a część okładzin piaskowcowych po wojnie zbito i zastąpiono zwykłym tynkiem. Budynek miał luksusowo wyposażone mieszkania - na I i II kondygnacji znajdowały się mieszkania o powierzchni 200 m2. Oprócz dobrze wyposażonych łazienek (np. bidety) mieszkania miały dębowe parkiety, terakotę, w łazienkach i kuchniach glazurę na ścianach. Jako pierwszy budynek w Gdyni miał już przed wojną stolarkę typu „okno szwedzkie” - podciągane do góry i uchylane do wewnątrz z mechanizmem ukrytym we framudze.

Dostępny z zewnątrz i przyziemie usługowe.

Oprac. Dorota Hryszkiewicz-Kahlau, OT NID w Gdańsku, 01.06.2015 r.

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: modernistyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_22_BK.40910, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_22_BK.294325