Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

gazownia - Zabytek.pl

gazownia


architektura przemysłowa 1861 - 1870 Kamieniec Ząbkowicki

Adres
Kamieniec Ząbkowicki, Zamkowa

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki - miasto

Budynek gazowni (zbiornika gazu) zasilającej oświetlenie pałacu książąt von Preussen na Górze Zamkowej w Kamieńcu Ząbkowickim stanowi interesujący przykład architektury przemysłowej związanej z zespołem rezydencjonalnym.

Historia

Ogólną koncepcję założenia pałacowo-ogrodowego dla właścicielki kamienieckiego majątku – księżnej Marianny Orańskiej (ur. 1810, zm. 1883 r.) stworzył w latach 1838–1841 architekt Carl Friedrich Schinkel. Rezydencja wybudowana została w latach 1838-1872 (w 1841 r. pałac był ukończony w stanie surowym) według projektu C.F. Schinkla, ukończona natomiast przez Ferdinanda Martiusa. Budowa kontynuowana była przez syna księżnej Friedricha Wilhelma Nicolausa Albrechta von Preussen (ur. 1837 zm. 1906 r.) – w jego czasach powstał wystrój wnętrz i wyposażenie. Budowla zniszczona została w 1945 roku. Od 1988 r. (z przerwami) w odbudowie.

Budynek gazowni zasilającej oświetlenie pałacu wzniesiony został wg proj. F. Martiusa około 1862 r., w południowo-zachodniej części założenia. Obiekt zrealizowano podczas prac przy rozbudowie w 1862 r. budynku maszynowni mieszczącej maszynę parową napędzającą pompę tłoczącą wodę do fontann na tarasach parkowych, pochodzącej sprzed 1840 roku.

Opis

Gazownię wzniesiono u podnóża Góry Zamkowej, przy stawie. Budynek mieszczący zbiornik gazu wzniesiony został na planie dwunastoboku, nakryty niskim, wielospadowym dachem. Posadowiony został na szerokiej podstawie (cokole) o zarysie również dwunastobocznej, murowanej z kamienia o nieregularnym wątku, tworzącej obejście otoczone metalową balustradą rozpiętą pomiędzy słupami z piaskowca. Górna, zasadnicza część gazowni o ścianach z cegły; niski cokół oraz detal architektoniczny wykonany został z piaskowca. Naroża dwunastoboku zaakcentowane zostały ceglanymi, gładkimi lizenami; elewacje zwieńczone ceramicznym, arkadkowym gzymsem osadzonym na uskokowo profilowanych piaskowcowych konsolach. W górnych częściach elewacji niewielkie, prostokątne otwory okienne, ujęte piaskowcowymi, profilowanymi opaskami. Wejście do budynku umieszczone zostało w części wschodniej, ujęte zostało prostym portalem. Wnętrze pozbawione jest wyposażenia.

Zabytek dostępny.

oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 25-07-2019 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: architektura przemysłowa

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.390447, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.147336