Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

osada, st. 3 - Zabytek.pl

osada, st. 3


osada Kultura przeworska - późny okres wpływów rzymskich, faza D Kantorowice

Adres
Kantorowice

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lewin Brzeski - obszar wiejski

Osada hutnicza w Kantorowicach użytkowana i zamieszkiwana w IV-V stuleciu n.e.przez ludność kultury przeworskiej, jest archeologicznym reliktem informującym współczesnych 

o pradziejach Śląska. Jest ważnym materialnym źródłem pomnażającym naszą wiedzę 

o starożytnym osadnictwie produkcyjnym na Ziemi Brzeskiej. Na stanowisku tym w starożytności z rudy darniowej wytapiano „łupy” żelazne – półprodukty do wyrobu  przedmiotów żelaznych.

Usytuowanie i opis

Obiekt zlokalizowany jest na gruntach zachodniej terasy Nysy Kłodzkiej, łagodnie opadających do jej starorzeczy i meandrującego koryta Ptakowickiego Potoku, na niewielkim piaszczysto-żwirowym wyniesieniu, około 300m na południe od szosy z Kantorowic do Ptakowic. Część centralna stanowiska została zniszczona eksploatacją kruszywa, obecnie wybierzysko porośnięte jest drzewami. Obiekt rozciąga się na działkach gruntowych nr 64/5, 64/8, 127/3, 128, 389, 62/4 (droga gruntowa). 

Opis stanowiska: na polach ornych rozciągających się na lewobrzeżnej, lekko wyniesionej terasie Nysy Kłodzkiej i jej dopływu Ptakowickiego Potoku, znaleziono artefakty archeologiczne, które należy wiązać z pradziejową i średniowieczną osadą. Relikty osady zalegały pod warstwą orną, a ruchome zabytki archeologiczne głównie w postaci fragmentów naczyń glinianych i kawałków żużli żelaznych odkryto na powierzchni pól.

Historia

Stanowisko zostało odkryte w 1969 r. podczas poszukiwań powierzchniowych prowadzonych przez Grzegorza Domańskiego (IHKM PAN Wrocław) i Piotra Kubowa (Muzeum w Brzegu). Znaleźli oni liczne ułamki naczyń glinianych. Stanowisko zostało zweryfikowane w 1987 r. podczas badań powierzchniowych wykonanych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski (AZP) przez archeologa Karola Bykowskiego z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Wyniki w/w badań oraz kwerenda archiwalna, pozwalają na określenie chronologii stanowiska na późny okres rzymski oraz na okres wczesnośredniowieczny.

Stan i wyniki badań archeologicznych

Stanowisko archeologiczne – osada hutnicza, zostało odkryte w 1969 r. przez G. Domańskiego i P. Kubowa. W części północnej stanowiska znaleźli oni liczne ułamki naczyń glinianych, w tym ceramiki „siwej”. W 1987 r. w ramach badań systemem Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację pól przeprowadził K. Bykowski ze studentami z Uniwersytetu Wrocławskiego. W części południowej stanowiska na polach znaleziono kilkadziesiąt fragmentów naczyń glinianych i kawałki żużli dymarkowych. Na podstawie odkrytych zabytków prof. Stanisław Pazda określił, że osada była użytkowana przez ludność kultury przeworskiej pod koniec późnego okresu rzymskiego faza D. Nieliczne znalezione ułamki naczyń glinianych pozwoliły na stwierdzenie, że osada była także użytkowana w okresie wczesnośredniowiecznym. Artefakty archeologiczne zostały odkryte na powierzchni pól. Stanowisko jest niszczone głęboką orką. Część centralna stanowiska została zniszczona eksploatacją kruszywa, a powstałe wybierzysko porosły drzewa i krzewy.

Stanowisko położone jest na obszarze prywatnym. Teren ogólnie dostępny. Część centralna zniszczona przez wybierzysko kruszywa, obecnie zarośnięte drzewami. 

Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 07.02.2020 r.

Rodzaj: osada

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.4474, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.1189979