Obiekt charakteryzuje duża wartość poznawcza i edukacyjna, ponieważ zachował swój pierwotny kształt, typowy dla tej formy osadniczej.

Historia

Na podstawie dotychczasowych badań, czas funkcjonowania obiektu określono na wczesne średniowiecze. Grodzisko powstało w IX w. i było użytkowane do X w. przez ludność wywodzącą się ze słowiańskiego plemienia Pomorzan. Był to okres, w którym dominowała na tym terenie rodowo - terytorialna organizacja polityczna. Tego typu założenia obronne, najczęściej powiązane z niewielkim skupiskiem osiedli, stanowią charakterystyczny element osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Niektóre z nich były zamieszkałe, jednak częściej wykorzystywano je jako tymczasowe schronienie w razie zagrożenia lub miejsce narad i obchodów religijnych. Obiektowi towarzyszą cztery wczesnośredniowieczne założenia obronne, położone wzdłuż brzegów jeziora Woświn. Świadczą one o stabilizacji osadnictwa w tym rejonie.

Usytuowanie

Obiekt położony jest na wzniesieniu, znajdującym się w południowo - zachodniej części jeziora Woświn, w odległości około 250 m na północ od torów kolejowych. Na budowę grodziska wybrano teren o naturalnych cechach obronnych, otoczony od północy i wschodu wodami jeziora. Stanowisko, porośnięte lasem bukowym, leży w obrębie Ińskiego Parku Krajobrazowego.

Opis

Wyżynne grodzisko w Wieleniu Pomorskim, o wymiarach 70 x 75 m, jest obiektem typu pierścieniowatego o kształcie regularnego owalu. Dobrze zachowane wały o stromych stokach opasują obiekt od strony północnej, południowej i zachodniej. Ich wysokość dochodzi miejscowo do 7 metrów. U podnóży nasypów znajduje się fosa, szczególnie dobrze widoczna w północnej części obiektu. Całość opasuje stożkowaty majdan, obniżony w stosunku do korony wałów o 2 metry. Na jego powierzchni widoczne są ślady dwóch, dziewiętnastowiecznych wkopów, o wymiarach 1 x 1 metr.

Stan i wyniki badań

Grodziskiem w Wieleniu Pomorskim interesowano się już w pod koniec XIX wieku. W 1897 r. przeprowadzono na obiekcie badania powierzchniowe oraz sondażowe. W trakcie prac badawczych wykonano dwa wykopy sondażowe w których odnaleziono fragmenty ceramiki wczesnośredniowiecznej. 12 listopada 1994 r. obszar grodziska został przebadany przez Krzysztofa Kowalskiego w ramach badań powierzchniowych Archeologicznego Zdjęcia Polski. Wydzielono wówczas jedną fazę użytkowania obiektu, datowaną na IX – X wiek.

Stanowisko jest dostępne dla zwiedzających. W pobliżu obiektu nie przebiega żaden oznakowany szlak turystyczny.

Oprac. Marta Żukowska-Bosy, OT NID w Szczecinie, 27-04-2018 r.