Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

grodzisko, st. 1


grodzisko średniowiecze wczesne Lubno

Adres
Lubno

Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie, pow. wałecki, gm. Wałcz

Grodzisko w Lubnie, to cenny przykład wczesnośredniowiecznego budownictwa obronnego społeczności zamieszkujących niegdyś tę część Słowiańszczyzny zachodniej.

Jest to obiekt o dużej wartości poznawczej i edukacyjnej, ponieważ zachował swój pierwotny kształt, co umożliwia rozpoznanie cech charakterystycznych dla tej formy osadniczej.

Historia

Na podstawie dotychczasowych badań, czas funkcjonowania obiektu określono na okres wczesnego średniowiecza. Grodzisko powstało w VIII wieku i było użytkowane do IX wieku przez ludność wywodzącą się ze słowiańskiego plemienia Pomorzan. Był to okres, w którym dominowała na tym terenie rodowo - terytorialna organizacja polityczna. Tego typu założenia obronne, najczęściej powiązane z niewielkim skupiskiem osiedli, stanowią charakterystyczny element osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Niektóre z nich były zamieszkałe, jednak częściej wykorzystywano je jako tymczasowe schronienie w razie zagrożenia lub miejsce narad i obchodów religijnych.

Usytuowanie

Obiekt znajduje się 2 km na północny - zachód od miejscowości Lubno, przy północno-wschodnim brzegu jeziora Kopanik. W różnych publikacjach i na mapach topograficznych jezioro to występuje pod nazwą Lubno Duże lub Kapanik. Grodzisko od północy i zachodu otoczone jest wodami jeziora, zaś od wschodu i południa przez pola uprawne. Było to miejsce o dużych walorach obronnych oraz obserwacyjnych.

Opis

Nizinne grodzisko w Lubnie, o wymiarach 90 x 77 m, jest obiektem typu pierścieniowatego o kształcie regularnego owalu. Wyraźnie wyodrębnione wały ziemne okalają go podkowiaście od wschodu i południa, a ich wysokość dochodzi do 8 metrów. Zewnętrzne stoki założenia obronnego są strome, zaś wewnętrzne łagodnie spływają w stronę wklęsłego majdanu. Od strony południowej oraz wschodniej widoczna jest czterometrowej szerokości fosa, szczególnie dobrze czytelna od strony północnej oraz południowej. Prócz wschodniego stoku, stanowisko gęsto porastają drzewa oraz krzewy.

Stan i wyniki badań

Grodziskiem w Lubnie interesowano się już w pod koniec XIX wieku. W 1925 r. Sandt przeprowadził na obiekcie badania powierzchniowe oraz sondażowe. W trakcie prac badawczych odnaleziono fragmenty ceramiki oraz kości zwierzęcych. Ponadto zaobserwowano występowanie bruku kamiennego na powierzchni wału. Kolejne tego typu prace badawcze odbyły się w 1962 r. w ramach badań nad wczesnośredniowiecznym osadnictwem. Badania przeprowadził zespół badaczy z Katedry Archeologii Polski i Powszechnej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, pod kierunkiem Jerzego Olczaka. Wykonano wówczas cztery wykopy sondażowe, obejmujące łącznie obszar 1,9 m2. Podczas nich odnaleziono ułamki naczyń, kości zwierzęcych, bryłki polepy, węgielki drzewne oraz fragment cegły. W 1986 r. zespół badaczy z Pracowni Archeologiczno – Konserwatorskiej Przedsiębiorstwa Państwowego Pracowni Konserwacji Zabytków Oddział Szczecin przeprowadził badania weryfikacyjne. W trakcie prac badawczych wykonano 82 otwory wiertnicze, usytuowane wzdłuż przecinających się prostopadle osi. Materiał zabytkowy, który wówczas odnaleziono, tak jak przy poprzednich badaniach, zawierał fragmenty naczyń, kości zwierzęcych oraz bryłki polepy. Sporządzono wówczas dokumentację opisową, fotograficzną i rysunkową, w tym plan warstwicowy grodziska. Na podstawie wydobytych fragmentów naczyń określono chronologię obiektu na VIII - IX wiek. 15 kwietnia 1998 r. obszar grodziska został przebadany przez Grażynę Sorokę w ramach badań powierzchniowych Archeologicznego Zdjęcia Polski. W 2016 r. teren grodziska został objęty badaniami powierzchniowymi, związanymi z weryfikacją obiektów archeologicznych wpisanych do  rejestru zabytków województwa zachodniopomorskiego. W powstałej wówczas ankiecie odnotowano fakt dostarczenia do Muzeum Ziemi Wałeckiej w Wałczu ułamków naczyń znalezionych na terenie grodziska oraz na przylegającym od wschodu do obiektu polu uprawnym. Ich chronologię określono na IX wiek. Na tej podstawie ustalono, że znajdowała się tam otwarta osada związana z grodziskiem.

Stanowisko jest dostępne dla zwiedzających. Otaczają je od wschodu i południa pola, przez co jego wschodni stok jest wyraźnie widoczny z oddali. W pobliżu obiektu nie przebiega żaden szlak turystyczny.

opr. Marta Żukowska-Bosy, OT NID w Szczecinie, 05-04-2018 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_32_AR.37683, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_AR.1986206