Grodzisko to mając czytelną formę terenową, jest ważnym elementem krajobrazu kulturowo-przyrodniczego opolskiego regionu dorzecza rzeki Brynicy, będącej dopływem Stobrawy i dalej Odry, wzbogacającym wiedzę współczesnych o średniowiecznym osadnictwie, jego zasięgu i szczególnym charakterze rezydencjonalno-strażniczo -obronnym zlokalizowanym w obszarze Równiny Opolskiej. 

Usytuowanie i opis

Grodzisko położone jest w podmokłej dolinie potoku Swornica, który płynie przy jego południowej krawędzi, około 250 m na południe od rzeki Brynicy, około 200 m na północ od szosy Brynica – Kup. Na obiekcie znajdują się budynki mieszkalne i gospodarcze. Obiekt zlokalizowany jest na działkach gruntowych: nr 72, nr 73, nr 74, nr 249, nr 630/97, nr 123/8, nr 236 (droga).

Opis stanowiska: nasyp grodziska (część zachodnia) ma kształt zbliżony do części koła. Zachował  się płaski majdan (?) oraz od strony północno-zachodniej, zachodniej i południowo-zachodniej fragmenty fosy i nikłe resztki wału (?). Cały obiekt ma wymiary około 120x130 m. Majdan wykorzystywany jest jako pole orne, fosy są łąkami, a część wschodnia obiektu to obszar zabudowany i nieużytek. Zapewne pierwotnie obiekt otoczony był wałem i fosą (być może naturalnym obniżeniem lub - starorzeczem). Obecnie teren wokół grodziska został przekształcony w wyniku uprawy roli, a w części wschodniej w wyniku prac budowlanych i drenarskich. Spowodowały one, że pierwotne założenie grodziska stało się mało czytelne. 

Historia

Obiekt był rozpoznawany powierzchniowo w okresie międzywojennym przez archeologa niemieckiego G. Raschke. Kolejne badania powierzchniowe przeprowadzili w 1959 r. archeolodzy wrocławscy: J. Kaźmierczyk, K. Macewicz i S. Pazda. W 1978 r. K. Spychała wykonał sondaż. W wyniku tych prac badacze określili chronologię obiektu na okres późnośredniowieczny (XIV - XVI w.). W 1993 r. badania powierzchniowe w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski wykonał zespół archeologów pod kierunkiem K. Spychały z Państwowej Służby Ochrony Zabytków w Opolu.

Stan i wyniki badań archeologicznych

Grodzisko było rozpoznawane powierzchniowo w okresie międzywojennym mi.in. przez G. Raschke i powojennym w 1959 r. przez J. Kaźmierczyka, K. Macewicza i S. Pazdę. Stwierdzili oni, że obiekt został zniszczony na skutek uprawy ziemi, budowy drogi oraz zabudowy. Według informacji właściciela podczas kopania dołów pod fundamenty budynków natrafiono na pozostałości ceglanych murów. Znaleziono także kilkadziesiąt fragmentów naczyń glinianych silnie obtaczanych i toczonych, datowanych na XIV – XV w. Określili oni, że obiekt miał kształt kolisty o średnicy około 90 m oraz, że od strony północno-zachodniej zachował się odcinek fosy. W 1978 r. K. Spychała przeprowadził badania sondażowe poprzedzające budowę budynku mieszkalnego. Stwierdził on, że w wykopie zlokalizowanym we wschodniej części obiektu pod glebą orną do głębokości około 0,70 m zalegała przemieszana warstwa próchnicy, piasku, żwiru, w której znalazł kilkadziesiąt ułamków naczyń glinianych, kawałki kafli oraz liczne fragmenty cegieł. Kilkanaście ułamków datowanych zostało na okres późnośredniowieczny (XIV-XV w.), pozostałe na okres nowożytny i współczesny (XVI-XX w.). Rumowisko cegieł nie tworzyło układu budowli. W 1993 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację obiektu przeprowadził K. Spychała. Potwierdził on formę obiektu w terenie. Część wschodnia obiektu została zniszczona zabudową, budową drogi i pracami melioracyjnymi. Część zachodnia, na której trwa uprawa rolna, jest zachowana lepiej, widoczna jest fosa i majdan. W 2004 roku wykonano plan warstwicowy grodziska.

Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 16.04.2020 r.