osada, st. 6 - Zabytek.pl
Adres
Mąkoszyce
Lokalizacja
woj. opolskie, pow. brzeski, gm. Lubsza
Jest ważnym materialnym źródłem pomnażającym naszą wiedzę o pradziejach Ziemi Brzeskiej.
Historia
Stanowisko zostało odkryte w 1989 r. podczas prospekcji powierzchniowej. Badania systemem Archeologicznego Zdjęcia Polski wykonał Piotr Kubów z Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu. Stwierdził on niszczenie stanowiska głęboką orką. W obszarach dostępnych do powierzchniowej penetracji znalazł kilkadziesiąt ułamków naczyń glinianych datowanych na okres halsztacki oraz młodszy okres przedrzymski.
Opis
Lokalizacja. Obiekt zlokalizowany jest na gruntach ornych około 1100 m na północny-wschód od centrum wsi, na zachodnim stoku niewielkiego rozległego wyniesienia utworzonego z piaszczystych osadów rzecznych i wyniesionego nad poziom pradoliny Odry. Od północy i zachodu osada otoczona jest łąkami przez które płyną niewielkie cieki dopływy Ortawy i Smortawy. Przez stanowisko w stronę północną ku niewielkiemu zagajnikowi biegnie droga gruntowa, wiodąca od szosy (ul. Rolnicza) prowadzącej od wsi do przysiółka Borek (Marianowice). Stanowisko położone jest około 450m na północ od tej ulicy. Osada zlokalizowana jest na działkach gruntowych – polach ornych: nr 306/1-2, 308, 437/6 (pola orne), nr 416 (droga gruntowa).
Charakterystyka. Osada starożytna położona jest na obszarze rozciągającym się na zachodnim stoku piaszczysto-żwirowego wyniesienia terasy zalewowej. Obecnie są to pola orne. Na podstawie wyników badań w 1988 r. stwierdzono, że osada była głównie użytkowana przez ludność kultury łużyckiej w okresie halsztackim. W obszarze stanowiska odkryto także ślady kultury przeworskiej datowane na młodszy okres przedrzymski oraz kultury wczesnośredniowiecznej. Być może relikty jam osadniczych i warstwa kulturowa zalegają jeszcze pod obecnym humusem ornym. Artefakty archeologiczne w postaci fragmentów naczyń glinianych zostały odkryte w warstwie ornej.
W trakcie badań powierzchniowych, na dostępnych polach, znalaziono kilkadziesiąt ułamków naczyń glinianych, które prof. S. Pazda z Uniwersytetu Wrocławskiego datował na okres halsztacki (kultura łużycka VII-V w. p.n.e.). Wskazał on też, że odkryto ślady użytkowania osady w młodszym okresie przedrzymskim (kultura przeworska II-I w. p.n.e.) oraz we wczesnym średniowieczu (faza młodsza XI-XIII w.).
Dostępność. Stanowisko położone jest na gruntach prywatnych. Teren ogólnie dostępny.
Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 23.12.2019 r.
Rodzaj: osada
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.5145, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.1151659