Być może była to  średniowieczna siedziba rycerska posadowiona na północnym przedpolu Masywu Chełmu (Góry Św. Anny) w obszarze pierwotnie zalesionym, w pobliżu historycznej drogi wiodącej ze Śląska na Górę Św. Anny, na której był ośrodek pątniczy. Relikt ten, mając czytelną formę terenową (przed zniszczeniem), jest ważnym elementem krajobrazu kulturowo-przyrodniczego strzeleckiego regionu, wzbogacającym naszą wiedzę o średniowiecznym osadnictwie, jego zasięgu i szczególnym charakterze strażniczo-obronnym

Usytuowanie i opis

Grodzisko położone jest w pofalowanym obszarze przedpola Masywu Chełmskiego górującego nad okolicą. W przestrzeni pól widoczne było jako kępa drzew. Pozostałości zlokalizowane są około 1800 m na południe od południowej krawędzi wsi Suche Łany i 300 m na zachód od szosy Strzelce Opolskie- Olszowa. Obiekt usytuowany jest po północnej stronie polnej drogi.  W południowej części działki gruntowej nr 566.

Opis stanowiska: grodzisko stożkowate założone było na planie koła, a średnica stożka u podstawy wynosiła około 19 m, u góry (płaszczyzna majdanu) około 7-8 m, i wysokości około 1,5 m. Stożek otoczony był fosą o szerokości około 2-5 m i głębokości około 1 m. Przez większą część roku była ona wodno-błotnistym rowem. Całość założenia otoczona była częściowo zniwelowanym wałem o szerokości około 3-4 m i wysokości około 0,5 m. Miąższość warstwy kulturowej na majdanie miała około 30 cm. Powierzchnia użytkowa majdanu wynosiła około 50 m2, a powierzchnia całego założenia ówczesnego grodu około 700 m2. 

Historia

Grodzisko było penetrowane powierzchniowo wielokrotnie przez archeologów niemieckich przed 1930 r. (m.in. M. Hellmicha i G. Raschkego). Na mapie archiwalnej z 1939 r. obiekt jest oznaczony literami K.D. (niem. Kulturgeschichtliche Denkmal). W 1960 r. badania powierzchniowe i sondażowe wykonali badacze polscy Józef Kaźmierczyk i Klemens Macewicz, a w 1972 r. Eugeniusz Tomczak. W 1990 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację obiektu przeprowadził zespół pod kierunkiem Elwiry Holc z Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu. W wyniku tych badań archeolodzy określili chronologię grodziska na okres średniowieczny (XIII/XIV w.). Wiosną 2017 r. grodzisko zostało zniszczone przez właściciela pola. Wykarczowano leciwe drzewa porastające obiekt oraz zaorano fosę i wał otaczający stożek. Urząd konserwatorski w Opolu zgłosił fakt zniszczenia grodziska prokuratorowi.

Stan i wyniki badań archeologicznych

Grodzisko znane było już od 1 ćw. XX w., kiedy to obiekt był rozpoznawany przez archeologów niemieckich. W 1960 r. archeolodzy z Uniwersytetu Wrocławskiego przeprowadzili badania powierzchniowe i sondażowe obiektu. Odkryli liczne ruchome zabytki archeologiczne, warstwę kulturową oraz wykonali dokumentację opisową i fotograficzną grodziska. Znaleźli kilkanaście ułamków naczyń glinianych obtaczanych, grudy polepy i spieczonej gliny, węgle drzewne oraz duże kamienie, a inspekcja konserwatorska w 2017 r. wykazała istnienie w warstwie kulturowej fragmenty cegieł, liczne kamienie i ułamki naczyń glinianych. Warstwa kulturowa na kopcu ma max. miąższość około 0,3 m. Na podstawie tych badań archeolodzy określili, że  grodzisko było użytkowane na przełomie XIII i XIV w. W 1987 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację obiektu przeprowadził zespół pod kierunkiem E. Holc. Nie znaleziono wówczas ruchomych zabytków archeologicznych, ale potwierdzono formę terenową tego grodziska. Założenie porośnięte było drzewami i krzakami stanowiąc ostoję dla zwierząt. Do czasu zniszczenia obiekt zachowany był dobrze. Obecnie w przestrzeni pola widoczne są pozostałości rozoranego kopca. W 1988 r. wykonano plan warstwicowy grodziska. Od strony wschodniej grodziska zlokalizowana jest osada przygrodowa datowana na XI–XIV w.

Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 26.05.2020 r.