Założenie powstało z fundacji rodziny Wielopolskich i było przedsięwzięciem podkreślającym prestiż i możliwości finansowe tego rodu. Wartość zabytkową założenia podnosi jego jednorodność, co powoduje że jest to jeden z najciekawszych  zespołów sakralnych z przełomu XVIII/XIX w. w Małopolsce. W architekturze okazałego jak na prowincjonalną  świątynię  kościoła i plebanii dominują elementy klasycystyczne, a w strukturze wnętrza kościoła i kompozycji przestrzennej otoczenia i drogi dojazdowej do zespołu, późnobarokowe. Te cechy stylowe odpowiadają tendencjom stylistycznym epoki.

Historia

Zespół powstał w latach 1788-1810. Fundatorem świątyni i plebanii była ówczesna właścicielka Bobrka, hrabina Teresa Wielopolska, a zabudowania gospodarcze wzniósł w 1810 r. jej syn Ignacy Roch. Od 1840 świątynia jest kościołem parafialnym. Konsekrował ją w 1863 r. biskup krakowski Antoni Gałecki. Większą część wyposażenia kościoła ufundowała w 3. ćw. XIX w. Zofia Potulicka. Świątynia i plebania były remontowane w 1840 r. Równocześnie z kościołem założony został cmentarz grzebalny, który ok. 1855 r. został powiększony i otoczony murem ze stacjami Męki Pańskiej. Wtedy też wybudowano kostnicę. W 1879 r. proboszcz ks. Wojciech Jenczy na cmentarzu ufundował kaplicę grobową dla siebie i swoich następców. Kościół i wszystkie pozostałe obiekty zespołu były odnawiane i częściowo przekształcone pod k. XX i na pocz. XXI w.

Opis

Kościół, usytuowany jest w otwartym terenie przy wjeździe do wsi i ze względu na znaczne wyeksponowanie stanowi dominantę terenu i charakterystyczny element układu przestrzennego miejscowości. Zespół zajmuje obszar o obrysie zbliżonym do prostokąta. W jego centralnej części zlokalizowany jest kościół pw. Trójcy Przenajświętszej a w północnej cmentarz grzebalny. Od południa usytuowana są plebania i budynki gospodarcze. Kościół jest obiektem orientowanym, murowanym, potynkowanym, nakrytym dachami wielopołaciowymi. Elewacje świątyni ożywiają podziały ramowe, płyciny, pilastry i belkowania. Nad wejściem w fasadzie znajduje się trójkątny fronton z Okiem Opatrzności i tarcza zegarowa. Kościół wzniesiony został na planie krzyża łacińskiego z półkoliście zamkniętym prezbiterium i  z wieżą w fasadzie nakrytą kopułką zwieńczoną krzyżem z datą „1798”. W ramionach krzyża przy prezbiterium na parterze znajduje się zakrystia i kaplica, a na piętrze arkadowe empory. Prezbiterium nakryte jest sklepieniem hemisferycznym z lunetami, a nawa sklepieniem żagielkowym. Do wyposażenia kościoła należą m.in. klasycystyczny, marmurowy ołtarz główny z obrazem Trójcy Świętej, wykonany w 1874 r. wg projektu Feliksa Księżarskiego oraz ołtarze boczne poświęcone Najświętszemu Sercu Pana Jezusa, św. Franciszkowi, Matce Boskiej Częstochowskiej i św. Barbarze. Cmentarz otoczony jest z trzech stron kamiennym murem z nadbudowaną w narożniku pn.-zach. murowaną kapliczką. W pd.-wsch. części ogrodzenia znajduje się niewielka murowana, kostnica (ob. bud. gosp.), a w narożniku płn.-wsch. murowana kaplica grobowa, nakryta dwuspadowym dachem, z fasadą zwieńczoną attyką i trójkątnym szczytem w którym zawieszony jest dzwonek-sygnaturka. Nad wejściem wmurowana jest tablica fundacyjna. Na cmentarzu znajduje się ok. 30 nagrobków na mogiłach ziemnych z 2. poł. XIX w. Są to głównie kamienne i żeliwne krzyże. Plebania jest budynkiem murowanym, potynkowanym, piętrowym, nakrytym dachem wielospadowym z wbudowanymi wtórnie facjatami. Wzniesiona została na planie prostokąta z wydatnymi ryzalitami od tyłu, między którymi znajduje się ogródek kwiatowy. Piwnice nakrywają sklepienia kolebkowe, a parter sklepienia żaglaste. Elewacje ożywiają płyciny. Plebania, kamienny mur oraz kam.-drew. stodoła-wozownia i kamienna stajnia otaczają prostokątne podwórze gospodarcze. Na południe od tej zabudowy położona jest rozległa łąka i sad.

Zabytek dostępny. Wnętrze kościoła można zobaczyć w czasie nabożeństw.  Plebania dostępna z zewnątrz.

oprac. Tadeusz Śledzikowski, OT NID w Krakowie, 14-06-2015 r.