Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

pałac - Zabytek.pl

pałac


pałac 2. poł. XVIII w. Sokolniki

Adres
Sokolniki, Wrocławska 4

Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. wieruszowski, gm. Sokolniki

W r.1726 niewielka miejscowość Sokolniki zyskała prawa miejskie.Stało się to, za zgodą króla Augusta II.

Przez Sokolniki prowadziła trasa z Warszawy do Drezna, miasto miało stanowić nadgraniczną rezydencję królewską w czasie podróży z Saksonii do Polski. Dzierżawcą starostwa Sokolnickiego był wówczas Józef Sułkowski.

W 1774 r. Sokolniki nabył Łukasz Bniński, sędzia ziemski poznański i z jego osobą łączy się budowę zespołu pałacowego. Sprowadził drezdeńskiego architekta Fryderyka Naxa (późniejszego budowniczego królewskiego), który sporządził projekt rezydencji w stylu saksońskiego rokoka. Zrealizowano ją w 1775 r. 

W tym samym czasie powstała zapewne oficyna dworska, której część zachodnią rozebrano w l. 90 (?) XX w.

Pałac otoczony jest parkiem o geometrycznym charakterze.

W czasie zaborów zespół pałacowy należał do rosyjskiego generała Kołzakowa, był wówczas dzierżawiony. W XIX wieku pałac został przebudowany. 

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości trafił w ręce prywatne (został wówczas częściowo rozparcelowany). Po zakończeniu II wojny światowej stał się własnością Skarbu Państwa. Obecnie jest własnością prywatną, przez dłuższy czas mieścił restaurację oraz hotel, które zostały zamknięte pod koniec 2017 r. 

Opis

Zespół pałacowo- parkowy położony jest w centrum wsi, przy trasie prowadzącej ze Złoczewa do Wieruszowa. Pałac znajduje się w centrum założenia, usytuowany jest dłuższym bokiem na osi północ- południe. Oficyna położona jest prostopadle do pałacu, oddalona od niego nieco na północ. Otaczający budynki park zajmuje ponad 5,5 ha. 

Rokoko saksońskie. 

Pałac zrealizowano na planie prostokąta. Jest to budynek parterowy, z dwukondygnacyjnymi ryzalitami umieszczonymi na krótszej osi. Przekryty jest dachem dwuspadowym z naczółkami. Oficyna również powstała na rzucie wydłużonego prostokąta, pierwotnie posiadała dwa ryzality od północy. W tej chwili istnieje 14-osiowa, wschodnia część budynku z jednym ryzalitem. 

Wieńczy ją czterospadowy dach z mansardami,. Jest to budynek parterowy. Z wyższym dachem w partii centralnej.

Park zajmuje duży teren położony między trasą krajową a drogami lokalnymi.

Jego plan jest zbliżony do prostokąta. Od strony zachodniej znajduje się podjazd pod główne wejście do pałacu, a dalej szeroki trawnik wydzielony niskimi żywopłotami. Od wschodu zakomponowano barokowy, geometryczny park z aleją gówną na rzucie owalu na osi pałacu oraz bocznymi alejami okolonymi starodrzewiem. Na teren zespołu można wjechać przez dwie bramy: od południa i północy. Obecnie rolę głównego wjazdu pełni brama południowa. 

Pałac oraz oficyna wzniesione zostały z cegły ceramicznej pełnej. Stropy pałacu są współczesne, żelbetowe ( pierwotne drewniane). W oficynie zachowały się drewniane stropy i więźba dachowa. Dachy pokryto dachówką. 

Rolę fasady pałacu pełni elewacja zachodnia. Jej środkową część stanowi piętrowy ryzalit o trzech osiach. Jest on zwieńczony trójkątnym tympanonem. Obie flankujące go partie parterowe pałacu mają po sześć osi. Wyznaczają je prostokątne otwory okienne ujęte między żłobkowanymi pilastami. W dachu umieszczone są mansardy.

Elewacja wschodnia, ogrodowa została zakomponowana analogicznie, jak zachodnia, umieszczony w centralnej części ryzalit wzniesiony został na planie owalu i zwieńczony attyką. Otwory okienne i drzwiowy w partii ryzalitu zamknięte są półkoliście. Z tarasu umieszczonego przy budynku na teren ogrodu prowadzą schody. 

Elewacje północna i południowa są trójosiowe. W centralnej osi umieszczono otwory wejściowe, dwie boczne osie stanowią czworokątne blendy. W części poddasza ( oddzielonej od parteru gzymsem) umieszczono dwa otwory okienne. Podobnie, jak w dłuższych elewacjach, podziały wertykalne podkreśla zastosowanie pilastrów.

Elewacja południowa oficyny posiada niski cokół, na którym oparte są płaskie lizeny. Na lizenach umieszczona jest opaska i skromny gzyms. W powstałych w ten sposób płytkich wnękach umieszczono prostokątne, duże otwory okienne. W drugiej od zachodu osi dostawiono współcześnie przybudówkę- wiatrołap, w której znajdują się drzwi. W elewacji północnej niektóre otwory okienne zostały zamurowane, lub przekształcone w wejściowe (drzwiowe i wjazdowy). Zachowana elewacja wschodnia, szczytowa nie posiada otworów. Elewację zachodnią stanowi pozostałość po skrzydle zachodnim oficyny, którą stanowi fragment muru oraz więźby. 

Pałac posiada dwutraktowy układ wnętrz. Na osi budowli znajduje się owalny salon i hall z klatką schodową. 

Park oraz pałac z zewnątrz można oglądać przez cały rok. Zwiedzenie wnętrz jest możliwe po uzgodnieniu z właścicielem.

Oprac. Anna Michalska, NID OT Łódź, 29-12-2017 r.

Rodzaj: pałac

Styl architektoniczny: barokowy

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_10_BK.134231, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_BK.185060