Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kaplica pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej - Zabytek.pl

kaplica pw. Matki Boskiej Ostrobramskiej


kaplica 2. poł. XVIII w. Temeszów

Adres
Temeszów

Lokalizacja
woj. podkarpackie, pow. brzozowski, gm. Dydnia

Kaplica dworska stanowiąca integralną część dawnego założenia dworsko-parkowego w Temeszowie jest przykładem obiektu tzw. małej architektury sakralnej o znaczącej wartości historycznej.

Historia obiektu

Drewniana kaplica dworska została wzniesiona na osi nowego budynku dworu przypuszczalnie w 1893 r. przez ówczesnego właściciela majątku ziemskiego w Temeszowie Włodzimierza Dwernickiego, prawnuka Wincentego Tarnawieckiego, który był dziedzicem temeszowskich dóbr ziemskich w 2. ćw. XIX w. Właśnie w tym okresie istniała w tym miejscu starsza, wzmiankowana w 1830 r. kaplica pw. Św. Wincenta. Usytuowanie kaplicy naprzeciwko dworu było typowym rozwiązaniem stosowanym w ówczesnych założeniach dworskich. Po upaństwowieniu zespołu dworskiego w 1944 r. i usunięciu z dworu Kazimierza Dwernickiego, budynek kaplicy przeszedł na własność Skarbu Państwa. Stan ten uległ zmianie, kiedy w 1968 r. kaplica została przemianowana na świątynię dojazdową parafii rzymskokatolickiej w Dydni. Przed 1971 r., ściany kaplicy były wylepione gliną i bielone, podłoga wykonana była z drewna, a dach pokryty był papą. Podczas remontu generalnego przeprowadzonego w 1971 r. wykonano szalunek ścian zewnętrznych. We wnętrzu kaplicy ozdobiono ściany drewnianą boazerią i pokryto podłogę betonową wylewką, zmieniając również pokrycie dachu na blachę. W latach 1968-2011 kaplica podworska pw. Matki Bożej Ostrobramskiej wykorzystywana była jako świątynia filialna parafii w Dydni.

Opis obiektu

Kaplica dworska usytuowana jest w pn. części wsi na terenie centralnej części założenia dworsko-parkowego; otoczona współczesnym metalowym ogrodzeniem. Budynek kaplicy z nawą na rzucie kwadratu i węższym prezbiterium na planie prostokąta zakończonym trójboczną absydą. Kaplica wzniesiona w konstrukcji szkieletowej na wylewce betonowej nakryta dachem czterospadowym wykonanym z blachy, który nad prezbiterium od strony zach. opada trzema połaciami. Dach zwieńczony jest dwukondygnacyjną wieżyczką na sygnaturkę z daszkiem namiotowym. Bryła budynku zwarta, ściany zewnętrzne szalowane deskami. W elewacji pd. i pn. umieszczone są po dwa prostokątne okna. W elewacji frontowej (wsch.) neogotyckie rzeźbione drzwi z ozdobnym zamkiem z datą 1893. Wnętrze kaplicy o powierzchni 46,5 m² jednoprzestrzenne, stropy płaskie, ściany otynkowane z drewnianą boazerią. Wyposażenie kaplicy tworzy obecnie m.in. ołtarz z neogotycką nastawą i pochodzący z XIX w. krzyż procesyjny.

Dostępność obiektu. Zabytek dostępny z zewnątrz.

Autor noty: oprac. dr Andrzej Gliwa, OT NID w Rzeszowie, 11.07.2023 r.

Rodzaj: kaplica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_18_BK.13755, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_18_BK.179393