Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dwór - Zabytek.pl

Adres
Ciepielowice, Zamkowa 2a

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. opolski, gm. Dąbrowa

Dwór w Ciepielowicach powstał w pierwszych latach w.XIX.Jest przykładem budownictwa o prostej, charakterystycznej dla tego okresu formie stosującej schemat barokowy i łączący klasycystyczny, oszczędny wystrój zewnętrzny.

Obiekt zachował dawną bryłę, częściowo historyczną stolarkę drzwiową i okienną oraz nieliczne, zachowane fragmentarycznie zdobienia elewacji, jak festony czy obramienia otworów okiennych.  

Historia

Budowę dworu datuje się na rok 1800. Inicjatorami budowy była najprawdopodobniej rodzina von Biedau: hr. Franciszek Ksawery i jego małżonka Maria Teresa. Była to wówczas budowla o zwartej bryle, posadowiona na rzucie prostokąta z elewacją frontową zwróconą na płn.-zach. Jej wygląd zmieniła rozbudowa, która miała miejsce między rokiem 1913 a 1926, kiedy majątek był w posiadaniu hrabiego Hermanna zu Solms-Baruth. Od północy dobudowano drugi budynek założony również na planie prostokąta. Obie części połączono eliptycznym łącznikiem, w którym umiejscowiono klatkę schodową. W latach 30. XX w. po ucieczce ostatniego właściciela majątek w Ciepielowicach upaństwowiono. W czasie II wojny światowej mieścił się tu szpital polowy, a tuż po wojnie pałac zamieszkali osadnicy wojskowi.  Po 1945 r. na terenie obiektu nie przeprowadzono prac konserwatorskich. W 1947 roku władze powiatowego oddziału PUR w Niemodlinie, zdecydowały przeznaczyć 172 ha majątku na tzw. osadnictwo spółdzielcze. Tym samym wprowadzono wtórny podział wnętrz w budynku dworu, przystosowując jego pomieszczenia na lokale mieszkalne, należące do wielu właścicieli. W 2015 roku doszło do zawalenia wieży nad łącznikiem wraz z częścią dachu, zniszczeń dopełnił pożar w grudniu tego samego roku. Obecnie obiekt sukcesywnie niszczeje i popada w ruinę.

Opis

Dwór w Ciepielowicach położony jest w północno-wschodniej części wsi, na terenie dawnego założenia pałacowo-parkowo-folwarcznego. Usytuowany pośrodku zespołu stanowił centrum założenia, którego północno-zachodnią stronę wyznaczają dziś już jedynie pozostałości zabudowy folwarcznej. Na południowy wschód oraz północny wschód od dworu rozciąga się dawny park krajobrazowy. Główny wjazd prowadził niegdyś aleją bukowo-grabową na teren dziedzińca przed głównym wejściem. Obecnie do części rezydencjonalnej prowadzi krótka droga dojazdowa nosząca nazwę ulicy Zamkowej. Dawny dwór jest budowlą dwuczłonową a jego plan zbliżony jest do litery „L”. Składa się z założonego na planie prostokąta skrzydła zachodniego, które w swoim pd.-wsch. narożu zostało połączone z drugim wtórnym skrzydłem ustawionym w stosunku do niego prostopadle. Ich połączenie stanowił łącznik o przekroju zbliżonym do elipsy, niegdyś z portalem flankowanym pilastrami, zamkniętym balustradą balkonu.

Dwór jest obiektem murowanym z cegły, dwukondygnacyjnym, podpiwniczonym i przekrytym dachem mansardowym z naczółkami. Pierwotnie zwrócony był frontem w stronę północno-zachodnią, po rozbudowie wejście frontowe ulokowano w przyziemiu łącznika po stronie południowej. Fasada skrzydła głównego jest siedmioosiowa z nieznacznie wysuniętym przed lico budynku pseudoryzalitem mieszczącym wejście główne w osi środkowej. Otwór drzwiowy zamknięty został łukiem koszowym, obecnie ujęty zachowanym fragmentarycznie, niegdyś bogato opracowanym obramieniem z umieszczonym w jego łuku kluczem. W dolnej partii ryzalit został podkreślony boniowaniem w układzie pasowym, na piętrze flankowany był pilastrami, unoszącymi w zwieńczeniu gzyms wygięty ku górze. Powyżej w połaci dachu oś główną akcentowała facjata z rozmieszczonymi po bokach lukarnami, obecnie znacznie nadpalone.

Poszczególne elewacje pałacu charakteryzowały się klasycystyczną, symetryczną kompozycją oraz oszczędnym wystrojem architektonicznym. Osie wyznaczały, regularnie rozmieszczone na każdej kondygnacji, prostokątne otwory okienne, obecnie z częściowo zachowanymi obramieniami i girlandami (głównie pod oknami drugiej kondygnacji i w części poddasza). Zachowały się także ślady dawnych podziałów, m. in. gzymsu kordonowego czy fragmenty boniowanych pasów w narożach elewacji. Masywny dach mansardowy skrzydła zachodniego został całkowicie zniszczony przez pożar. Uszkodzeniu uległ także dach drugiego skrzydła w części zachodniej. Bryłę tego skrzydła wyróżniają nadal znajdujące się w połaci dachu od strony elewacji pd.-zach. i pn.-wsch. trójosiowe facjaty z oknem na osi i dwoma ozdobnie wykrojonymi płycinami po bokach, poniżej których umieszczono festony.

Obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Katarzyna Latocha, OT NID w Opolu, 19.02.2019 r.

Rodzaj: dwór

Styl architektoniczny: klasycystyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_16_BK.19014, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_BK.19072