kaplica Wniebowstąpienie - Zabytek.pl
Adres
Brody
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. wadowicki, gm. Kalwaria Zebrzydowska - obszar wiejski
Została ufundowana przez założyciela całego kompleksu Mikołaja Zebrzydowskiego i zrealizowana wg planu projektującego Kalwarię niderlandzkiego architekta i złotnika Paulusa Baudartha.
Historia
Budynek sakralny upamiętniający Wniebowstąpienie Jezusa został wzniesiony w 1614 r.. Plan budynku (na ośmioboku), sposób przekrycia i zastosowany materiał budowlany nawiązują do jerozolimskiej świątyni Wniebowstąpienia. Biorąc pod uwagę fakt, że w czasie jej powstawania ok. 1614 r. istniały tylko kaplice: Ratusza Piłata, Grobu Chrystusa, Ogrojca, Kaplicy Pojmania, Pałacu Kajfasza, Domu Annasza, Pałacu Heroda i Domu Matki Boskiej dziwić może tak szybkie wzniesienie obiektu upamiętniającego wydarzenie chronologicznie najpóźniejsze. Również nietypowym jest posadowienie kaplicy Wniebowstąpienia niedostosowane do pozostałych kaplic, co sprawia, że nie wpisuje się ona w żaden z cykli dróżek kalwaryjskich. W 1905 r. miała miejsce restauracja kopuły, a w 1908 r. T. Jakimowicz wykonał w kaplicy polichromię. Gruntowny remont obiektu został przeprowadzony dopiero w 1980 r., który zwieńczyło odnowienie w 1989 r. dachu.
Budynek jest obiektem należącym do kompleksu kalwaryjnego, ale nie wyznacza żadnej stacji tak dróżek kalwaryjskich, jak i Procesji Zaśnięcia, Tryumfu oraz Wniebowzięcia Matki Boskiej. W kaplicy celebrowana jest jedynie Msza odpustowa w dzień Wniebowstąpienia Pańskiego z procesją eucharystyczną.
Opis
Budynek jest zlokalizowany na zach. stoku Lanckorońskiej Góry. Reprezentuje styl pierwszych kaplic założenia kalwaryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej Paulusa Baudartha. Wykonaną na planie ośmioboku kaplicę nakrywa kopuła z latarnią. Elewacje zewn. zdobi dekoracja horyzontalna, na którą składa się pełne belkowanie oraz cokół. Do wnętrza prowadzą dwa wejścia. Do wejścia gł. (od strony zach.) prowadzą schody z łamanego kamienia; półkoliste wejście ujmuje portal wykonany z otynkowanej cegły z impostami (między węgarami a archiwoltą) i kluczem archiwolty. Boczne wejście znajduje się od strony pd.; pierwotnie było jeszcze jedno boczne wejście od str. pn., ale to zamurowano. Elewacje wew. polichromowane bez podziałów architektonicznych; ściany rozdzielają jedynie trapezoidalne ryzality oraz framugi okien zasklepione spłaszczonymi łukami. Do wnętrza światła doprowadzają trzy owalne otwory okienne umieszczone po przekątnych oraz latarnia kopuły. Wyposażenie stanowi mensa ołtarzowa z figurą Jezusa, w ujęciu na moment przed wstąpieniem w Niebo.
Zabytek dostępny z zewnątrz.
opr. Mirosław Płonka, OT NID w Krakowie, 15-09-2017
Rodzaj: kaplica
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.215207, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.365388