Historia obiektu

Prace ziemne przy fortyfikacjach powstającego miasta-twierdzy rozpoczęto w latach 1580-90. Ten pierwszy etap budowy, podczas którego usypano ziemne bastiony i kurtyny (w tym kurtynę bastionów nr I i II),  zakończono ok. 1618 r. Przed 1704 r. zbudowano poternę. W latach 1825-1831 kurtyna została przebudowana i nadbudowana o galerie strzelnicze przez Korpus Inżynierów Wojskowych pod kierunkiem J. Ch. Mallet-Malletskiego. Po 1866 r. częściowo zburzona w ramach likwidacji twierdzy zamojskiej przez rząd carskiej Rosji. W latach 1980-84 została zrekonstruowana poterna, a także częściowo zrekonstruowana i restaurowana środkowa część kurtyny I-II, według projektu A. Kąsinowskiego. W ramach projektu „Zamość miasto UNESCO, Pomnik Historii RP produktem turystycznym polskiej gospodarki”, realizowanego w latach 2008-2015, zrewitalizowano i odtworzono części zachodnią i wschodnią kurtyny ze strzelnicami.

Opis obiektu

Kurtyna biegnąca pomiędzy bastionami nr I i II, zlokalizowana na południowo-wschodnim odcinku fortyfikacji Twierdzy Zamość,  pełniła funkcję obronną odcinka o długości 158 m pomiędzy wskazanymi bastionami. Ma ona konstrukcję murowano-ziemną. Licujący skarpę mur ceglany zachował się do różnych poziomów, w większości zrekonstruowany. Górną część muru kurtyny wieńczyła galeria strzelnicza, obecnie odtworzona na odcinkach w sąsiedztwie bastionów I i II. Poterna (inaczej potajnik), umieszczona na osi kurtyny, to murowane z cegły, niskie przejście podziemne łączące  miasto-twierdzę z jej przedpolem. Z uwagi na podmokły teren południowego przedpola twierdzy, niegdyś objętego wodą Wielkiej Zalewy,  nazywana jest też Furtą Wodną. Otwór poterny jest sklepiony kolebką i zaopatrzony w murowane schody, jego oba wejścia są zamknięte półkoliście, zewnętrzne od południa z kamiennym obramieniem.

Dostępność obiektu dla zwiedzających: Zabytek dostępny.

Autor noty: Ewa Prusicka, OT NID w Lublinie, 23.07.2023 r.