Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół kościoła filialnego pw. św. Stanisława - Zabytek.pl

zespół kościoła filialnego pw. św. Stanisława


kościół 1882 - 1900 Zaręby Kościelne

Adres
Zaręby Kościelne, Brewki Zakościelne 22

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. ostrowski, gm. Zaręby Kościelne

Zespół kościoła parafialnego jest ważnym elementem mazowieckiego murowanego budownictwa sakralnego z kościołem zbudowanym w stylu neogotyckim na miejscu wcześniej istniejącego drewnianego kościoła, który uległ spaleniu.

Elementem spajającym dawne i obecne założenie jest grobowa kaplica rodziny Budziszewskich powstała w 1861 r.

Usytuowanie i opis

Zespół kościelny usytuowany jest w północnej części wsi, po północnej stronie ul. Farnej pośród cmentarza kościelnego (z licznymi okazami drzew), otoczony murem z polnych kamieni oraz cegły ceramicznej, z metalową bramą od strony południowej. Od strony południowo-zachodniej, w pobliżu muru, usytuowana została murowana kaplica grobowa Budziszewskich. 

Kościół jest orientowany, wykonany z częściowo obrobionych bloków granitowych oraz cegły ceramicznej. Korpus na planie krzyża łacińskiego, z węższym od nawy trójbocznie zamkniętym prezbiterium, po obu stronach którego ulokowane zostały symetrycznie zakrystie. Od strony zachodniej w nawie wydzielona kruchta flankowana skarbczykiem oraz schodami na wieżę. Bryła rozczłonkowana złożona z partii korpusu z nawą główną, wieżą od frontu, prezbiterium niższym od nawy oraz wysuniętych na boki zakrystii. Dachy nad nawą i zakrystiami  dwuspadowe, nad prezbiterium czterospadowe, wszystkie kryte blachą. Hełm wieży ostrosłupowy na planie czworobocznym. Wewnątrz strop drewniany, belkowy od dołu oszalowany deskami. W prezbiterium sklepienie pseudokonchowe. Więźba dachowa jest drewniana, krokwiowa z wieszarami. Wnętrze typu halowego. Prezbiterium jednoprzęsłowe, węższe od nawy, wydzielone półkolistą arkadą wspartą na pilastrach, Chór muzyczny od strony zachodniej, rozpostarty płasko nad kruchtą. Wyposażenie wnętrza neogotyckie. W ołtarzu głównym obraz Matki Boskiej Anielskiej z początku XVII w. 

Kościół otoczony jest cmentarzem kościelnym, na terenie którego  wyróżnia się murowana z cegły kaplica grobowa pochodząca z XIX wieku nakryta niskim dwuspadowym dachem o konstrukcji krokwiowej.

Historia

Pierwszy drewniany kościół we wsi powstał w 1430 r., natomiast parafia erygowana została dopiero w 1449 r. Świątynia uległa zniszczeniu na skutek pożaru w 1462 r., odbudowano ją w 1513 r. Na skutek starań Szymona Zaremby, sędziego ziemskiego sieradzkiego, w 1761 r. w Zarębach Kościelnych osadzeni zostali franciszkanie reformaci, którzy w latach 1765-1774 wznieśli kościół i klasztor. Po kaszcie zakonu w 1866 r. parafia została przeniesiona do istniejącego w miasteczku murowanego kościoła poreformackiego, zaś kościół drewniany uzyskał status filialnego. W 1881 r. doszczętnie strawił go pożar i na jego miejscu w latach 1882-1900 wzniesiono nową, tym razem murowaną świątynię w stylu neogotyckim. Wskutek zaniechania remontów kościół pozostawał zamknięty w latach 1966-1992. Staraniem proboszcza ks. Kazimierza Chodźki został on w latach 1992-1994 wyremontowany i przywrócony do użytkowania. Ostatni remont świątyni miał miejsce w 2007 r. (malowanie dachu wieży kościoła).

Obiekt dostępny podczas mszy oraz po uprzednim umówieniu się z proboszczem parafii w Somiance.

oprac. Jerzy Szałygin, OT NID w Warszawie, 27-04-2018 r.