Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny


kościół XVIII w. Izdebno Kościelne

Adres
Izdebno Kościelne

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. grodziski, gm. Grodzisk Mazowiecki - obszar wiejski

Kościół parafialny jest ważnym elementem mazowieckiego drewnianego budownictwa sakralnego.

Stanowi przykład barokowej architektury drewnianej powstałej w 2 poł. XVIII w.

Historia

Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XV w. W 1621 r. ówczesny właściciel wsi Adam Izdebieński, podczaszy sochaczewski, wystawił tu niedużą, murowaną kaplicę pw. Matki Bożej, której podziemia przeznaczone były na pochówek dla niego i jego rodziny, jak również poczynił starania o erygowanie parafii. Msze w kaplicy odprawiane były przez księdza, który przyjeżdżał ze wsi Kaski. W XVIII w. wieś przeszła na własność rodziny Szymanowskich i wówczas podjęto decyzję o budowie nowego kościoła. W latach 1772-1776 do istniejącej kaplicy dobudowano drewniany kościół. Samą parafię pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny erygowano w 1779 r., a konsekracja kościoła nastąpiła w tym samym roku. W 1822 r. do północnej części kościoła dobudowano murowaną zakrystię, a 20 lat później kościół przeszedł pierwszy remont. Następne remonty przeprowadzono w latach: 1894 i 1925. W wyniku pożaru w dniu 30 sierpnia 1990 r., spłonęła konstrukcja dachowa oraz część wyposażenia. Kilka lat później prowadzono gruntowny remont i rewaloryzację. Płożono nowe fundamenty, gdyż stare z kamienia i gliny skruszały, wykonano nową więźbę dachową, strop i oszalowanie ścian. W trakcie tych prac odkryto pod prezbiterium dwie krypty, w których znajdowały się kości ludzkie oraz znaleziono kamień z wyrytą na nim datą 1616 r.

Opis

Kościół usytuowany jest w centralnej części wsi, po północnej stronie ul. M. Oziębłowskiego, pośród cmentarza przykościelnego (z zachowanymi nagrobkami), otoczony ze wszystkich stron sztachetowym płotem, z główną bramą wejściową od strony zachodniej prowadzącą poprzez metalowe furtki i dwuskrzydłową bramę - wszystkie osadzone w wymurowanych z cegły słupach.  Od strony północno-zachodniej, w pobliżu wejściowej bramy, usytuowana została drewniana dzwonnica. 

Świątynia zbudowana jest na planie prostokąta, orientowana, konstrukcji zrębowej  i częściowo słupowej, oszalowanej deskami. Dachy nawy i prezbiterium  przekryte zostały gontem. Od wschodu do nawy dostawione jest zamknięte trójbocznie prezbiterium. Przy nawie od południa, prostokątna kaplica zamknięta trójbocznie, zaś od północy – zakrystia z przedsionkiem. Kaplica i zakrystia murowane, otynkowane. Dach nad kaplicą pokryty blachą, wieszarowy, trójspadowy, z umieszczoną na nim sześcioboczną wieżyczką, z półkoliście zamkniętymi prześwitami, zakończoną hełmem i krzyżem.. Dachy dwuspadowe nad nawą, prezbiterium i kruchtą. Nad zakrystią dach pulpitowy wsparty na ścianie kolankowej. Na kalenicy nawy usytuowana jest czworoboczna sygnaturka zwieńczona wysmukłym dachem namiotowym. Kaplica w połowie wysokości otoczona jest wąskim okapem, nad którym z trzech stron umieszczone są niewielkie, prostokątne okna. Wnętrze kościoła ma płaski, drewniany strop, dekorowany wzorami z listew z ciemnego drewna. W zachodniej części nawy znajduje się chór muzyczny, wsparty na dwóch słupach. 

Wystrój wnętrza w przeważającej mierze jest barokowy i pochodzi z XVIII w: na uwagę zasługują zwłaszcza ołtarz główny z umieszczanymi naprzemiennie w jego centralnej części dwoma XVIII-wiecznymi, nawiązującymi do wezwania parafii i kościoła, obrazami: "Zwiastowanie Najświętszej Panny Marii" oraz "Michał Archanioł zabijający smoka". W niszach, po bokach ołtarza znajdują się drewniane, pomalowane rzeźby: św. Piotr z kluczami i św. Paweł z mieczem. W szczycie ołtarza odtworzone po pożarze postacie dwóch aniołów,  ambona i chrzcielnica oraz żeliwne stacje Drogi krzyżowej pochodzenia francuskiego, zamówione prawdopodobnie przez Piotra Galischet'a, właściciela wsi w XIX w. 

Na cmentarzu przykościelnym usytuowane są stare nagrobki, m.in. ostatnich właścicieli Izdebna - Plebańskich oraz fundatorki ołtarzy w kościele Anieli ze Świdzińskich Szymanowskiej, starościny wyszogrodzkiej, zmarłej w 1839 r.

Obiekt dostępny podczas mszy oraz po uprzednim umówieniu się z proboszczem parafii w Somiance.

Oprac. Jerzy Szałygin, OT NID w Warszawie, 14.09.2018 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.193074, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.32371