cmentarz wojenny z I wojny światowej - Zabytek.pl
Adres
Wielącza-Kolonia
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. zamojski, gm. Szczebrzeszyn - obszar wiejski
Usytuowanie i opis
Cmentarz znajduje się w granicach administracyjnych wsi Wielącza Kolonia, dawniej mylnie był lokalizowany na terenie Bodaczowa. Położony jest 1250 m na północ od szosy z Zamościa do Szczebrzeszyna, na kulminacji wyniesienia terenowego, poza zwartą zabudową wsi, wśród pól, przy drodze gruntowej. Zajmuje teren w kształcie prostokąta o powierzchni 0,23 ha. Na cmentarzu znajduje się osiem zbiorowych mogił o długości około 10 m: w rzędzie środkowym i tylnym po trzy mogiły, przy polnej drodze dwie. Pięć mogił zachowało się dobrze, pozostałe są słabo czytelne i nieoznakowane. W poszczególnych rzędach mogiły są bardzo oddalone od siebie, przerwy pomiędzy rzędami również są duże. Na mogile położonej centralnie, został ustawiony metalowy krzyż z tablicą o następującej treści: „Zbiorowa mogiła żołnierzy armii rosyjskiej i austriackiej z czasów I wojny światowej. Rzeczpospolita Polska pielęgnując tą zbiorą mogiłę potępia imperialistyczne reżimy dla których ginęli ludzie niezależnie jakiej byli narodowości. Do jednej i drugiej armii Polacy byli przez zaborców wcielani, musieli przymusowo walczyć dla tych mocarstw, które uprzednio zagarnęły ich polską ziemię. Wojna między zaborcami była siłą rzeczy bratobójczą między Polakami. Ta polska tragedia została upamiętniona w utworze poety Edwarda Słońskiego – „Rozdzielił nas, mój bracie, zły los i trzyma straż – w dwóch wrogich sobie szańcach patrzymy śmierci w twarz”. Dość dobrze jest zachowany wał ziemny okalający cmentarz, na którym stoją regularnie metalowe słupki po dawnym ogrodzeniu. Cały teren nekropolii porasta trawa, a na jej obrzeżach znajduje się kilka drzew.
Historia
Cmentarz został założony po sierpniowej ofensywie austriackiej 1914 roku w czasie I wojny światowej. Liczba pochowanych żołnierzy oraz ich przynależność do poszczególnych armii nie jest znana. Najprawdopodobniej są to mogiły zbiorowe żołnierzy armii rosyjskiej i austriackiej. W literaturze przedmiotu cmentarz lokalizowany był też w Bodaczowie.
Zabytek dostępny, oznakowany.
Oprac. Ewa Prusicka , OT NID w Lublinie, 15.07.2019 r.
Rodzaj: cmentarz
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_CM.855