Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kaplica I Upadku Chrystusa - Zabytek.pl

kaplica I Upadku Chrystusa


kaplica przełom XVII/XVIII w. Bugaj

Adres
Bugaj

Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. wadowicki, gm. Kalwaria Zebrzydowska - obszar wiejski

Budynek kaplicy Pierwszego Upadku Chrystusa jest świadectwem asymilowania na tym terenie nabożeństwa Męki Pańskiej wg XVI-wiecznego wzorcu Christiana Kruik van Adrichema, w którego przebiegu znajdują się trzy stacje upamiętniające upadki Chrystusa w drodze na Golgotę.

Wpisana w krajobraz i umieszczona pośrodku alejki rzeźba stanowi komponent cyklu Drogi Krzyżowej i w kontekście znajdujących się w okolicy kaplic: Ratusza Piłata, Włożenia Krzyża i Serca Matki Boskiej jest formą scenografii, konstruującą przestrzeń modlitewną pątników celebrujących Dróżki Pana Jezusa.

Historia

Pierwszy zamiar wzniesienia kaplicy Pierwszego Upadku wynikał z rozplanowania terenu, którego dokonał dla Mikołaja Zebrzydowskiego matematyk Feliks Szczęsny Żebrowski. Pierwotna kaplica Pierwszego Upadku Chrystusa została wzniesiona z fundacji Jana Zebrzydowskiego przed 1640 r. Początkowo składał się na nią postument z figurą upadającego Jezusa, którą później nakryto kaplicą na planie prostokąta z czterospadowym dachem. Nie zachowała się dokładna informacja, co do ilości upadków Chrystusa, ale w tradycji kształtujących się nabożeństw pasyjnych utrwalił się przekaz o trzech osunięciach się Jezusa na ziemię pod ciężarem krzyża. Na początku XIX w. za czasów o. Gaudentego Thynella kaplicę poddano remontowi, wymieniając gonty na dachówkę. W 1934 r. dokonano generalnego remontu kaplicy. Od tego czasu miały miejsce tylko prace, polegające na usuwaniu bieżących usterek. 

Obiekt wyznacza 14-nastą stację Dróżek Pana Jezusa, występującą w cyklu Drogi Krzyżowej.

Opis

Kaplica zlokalizowana na wzniesieniu nazwanym Górą Moria, w bliskim otoczeniu kaplicy Włożenia Krzyża i Kaplicy Serca Matki Boskiej. Wpisuje się w alejkę, którą wyznaczają drzewa. Została wzniesiona na planie kwadratu z łamanego kamienia. Wszystkie ściany przepruto półkolistymi arkadami. W tynkowanych elewacjach zewn. podziały poprowadzono za pomocą cokołu i gzymsu, podtrzymującego czterospadowy dach. Elewacje wew. bez podziałów, nakryte sklepieniem krzyżowym. Wyposażenie stanowi kamienna figura upadającego pod krzyżem Chrystusa, z twarzą zwróconą zgodnie z kierunkiem nabożeństwa Dróżek Pana Jezusa; wtórnie polichromowana. Figura jest najstarszą częścią pierwotnej kaplicy, ufundowanej przez Jana Zebrzydowskiego. W przestrzeni między arkadami zamontowano żelazne kraty.

Zabytek dostępny.

Oprac. Mirosław Płonka OT NID w Krakowie, 15-09-2017 r.

Rodzaj: kaplica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.214203, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.365294