park - Zabytek.pl
Adres
Suchodoły, 106
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. krasnostawski, gm. Fajsławice
Usytuowanie i opis
Zespół rezydencjonalny usytuowany jest w środkowej części wsi, zakomponowany na osi pn. – pd. pomiędzy drogami lokalnymi od wsch. i pn., a rzeką Marianką od zach. Ważnym elementem zespołu jest park o charakterze krajobrazowym o pow. ok. 4,5 ha, w którym ok. 1 ha zajmują wody. W centrum parku znajduje się niewielki klasycystyczny dwór, do którego od strony drogi wiejskiej (od wsch.) prowadzi aleja dojazdowa wysadzana lipą drobnolistną. Przed elewacją frontową (pd.) dworu otwiera się dziedziniec zajezdny otoczony drzewami, pierwotnie z kolistym gazonem. Po jego pd. stronie (na osi dworu) znajduje się okazały staw z wyspą, zasilany wodami przepływającej w pobliżu niewielkiej rzeczki. W sąsiedztwie stawu zachowały się pozostałości alei grabowych. Poza tym na terenie znacznie przekształconego parku istnieją skupiska zieleni izolacyjnej oddzielającej część reprezentacyjną od części gospodarczych na krańcach pn.-wsch. i pd.-wsch. Całkowitemu zatarciu uległa pierwotna kompozycja parku po pn. stronie dworu, gdzie wytyczono boisko dla szkoły wybudowanej po pd. stronie alei dojazdowej. Od strony zach. park łączy się widokowo z naturalnym krajobrazem łąk nadrzecznych.
Do początku l. 80. XX w. na terenie parku występowało ok. 150 okazów starodrzewu należącego do 150. gatunków, wśród których dominowały: lipa drobnolistna, jesion wyniosły, kasztanowiec biały i grab pospolity. Po wojnie historyczny drzewostan uzupełniono o ok. 200 sztuk topoli.
Historia
Szlachecka wieś Suchodoły po raz pierwszy wzmiankowana w 1359 r., od 1. poł. XV w. była gniazdem rodowym Suchodolskich herbu Janina, pozostających właścicielami tych dóbr do poł. XVII w. Co najmniej od XVI w. istniała tu niewielka siedziba o charakterze obronnym, której relikty przetrwały do pocz. XIX w. Przed 1725 r. dobra przeszły do Atanazego Miączyńskiego herbu Suchekomnaty, wojewody wołyńskiego. W rękach tej rodziny Suchodoły pozostawały do 1814 r., kiedy zakupił je Jan Sława Hakenszmit (zm. 1820), szlachcic pochodzenia niemieckiego na stałe mieszkający w Warszawie, który w 1816 r. zbudował obecnie istniejący dwór. Po osiedleniu się w Suchodołach wkrótce zmarł, a jego żona Teresa z Błazowskich Hakenszmitowa w l. 1820-1846 kończyła budowę dworu i zakładała ogród angielski (park krajobrazowy).
W 1946 r. majątek upaństwowiono i rozparcelowano. Dwór użytkowany był kolejno przez Gminną Spółdzielnię, Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną, szkołę podstawową i przedsiębiorstwo „Herbapol”. Na skraju parku wybudowano nową szkołę, a za dworem w pn. części parku urządzono boisko szkolne. Obecnie dwór wraz z częścią parku jest własnością prywatną.
Zabytek dostępny częściowo.
oprac. Bożena Stanek-Lebioda, PT NID w Lublinie, 16-07-2020 r.
Rodzaj: park
Styl architektoniczny: nieznana
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_ZZ.58324, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_ZZ.11684