Została ona zbudowana przez osadników niemieckich, którzy pojawili się na tych terenach po trzecim rozbiorze Polski. Przybysze przynieśli ze sobą własne techniki budowy zagród (konstrukcja ryglowa) które były rozpowszechnione na obszarze dawnych Prus mało zaś znane na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego. Zagroda wiejska w Koloniach Dubasiewskich wzniesiona w 1. poł. XIX wieku przez osadników niemieckich jest jedną z najstarszych w województwie podlaskim gdzie zastosowano m.in. konstrukcję ryglową (stodoła), a także pozostaje materialnym świadectwem po osadnictwie niemieckim z lat 1795-1807.

Historia

W 1795 roku, po trzecim rozbiorze Polski większość ziem obecnego województwa podlaskiego przypadła Prusom, którzy administrowali tu do 1807 roku. Wówczas osiedlono na niezagospodarowanych resztkach dawnych dóbr królewskich zwanych folwark Dubasiewszczyzna niemieckich osadników tworząc kolonię Nowa Dubasiewszczyzna. Najcenniejszym obiektem jest stodoła datowana na przełom XVIII i XIX wieku bowiem jako jedyny tego typu obiekt na Białostocczyźnie (południowa część dzisiejszego województwa podlaskiego) posiada konstrukcję szkieletową, zwaną też ryglową z wypełnieniem glinianym, typową dla obszarów pruskich. Budynek mieszkalny datowany na 1813 roku jest jednym z najstarszych w całym regionie. Łączy on pod wspólnym dachem część mieszkalną i inwentarską. Spichlerz w tej zagrodzie wybudowany w 1843 roku (rok wycięty na belce ściany), jest również jednym z najstarszych obiektów drewnianego budownictwa wiejskiego w województwie podlaskim.

Opis

Zagroda nr 8 w Koloniach Dubasiewskich usytuowana jest około kilometra na wschód od głównej drogi biegnącej przez wieś Dubasiewszczyznę łączącej Suchowolę z Janowem oraz około 200 metrów na południe od drogi Dubasiewsczyzna - Wólka. W skład zagrody wchodzi zabytkowy drewniany dom pod jednym dachem z częścią inwentarską, budowany w konstrukcji zrębowej ze ścianą północną części inwentarskiej o konstrukcji sumikowo-łątkowej. Obiekt, jednokondygnacjowy, niepodpiwniczony na planie wydłużonego prostokąta, dwutraktowy w części mieszkalnej i jednotraktowy w części inwentarskiej, nakryty dwuspadowym dachem. Stodoła wybudowana w konstrukcji ryglowej z wypełnieniem składającym się z drewna oraz mieszaniny słomy i gliny. Obiekt na planie prostokąta, jednoklepiskowy z dwoma sąsiekami i przybudówką w ścianie frontowej, jednokondygnacjowy, nakryty wysokim dwuspadowym dachem, pokrytym blachą. Spichlerz wybudowany w konstrukcji zrębowej, szerokofrontowy, na planie prostokąta, jednokondygnacjowy z użytkowym poddaszem, nakryty dwuspadowym dachem.

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Grzegorz Ryżewski, OT NID w Białymstoku, 24.09.2014 r.