Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

zespół kościoła parafialnego pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Andrzeja - Zabytek.pl

zespół kościoła parafialnego pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej i św. Andrzeja


kościół 1775 r. Drzeczkowo

Adres
Drzeczkowo

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. leszczyński, gm. Osieczna - obszar wiejski

Późnobarokowy kościół wzniesiony w konstrukcji szkieletowej na planie krzyża łacińskiego z wyższą, ośmioboczną częścią środkową, prezbiterialną.

Do elewacji zach. przylega drewniana wieża. Na uwagę zasługuje gotycki obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem tronującej z XV w., autorstwa malarza z kręgu Mistrza wrocławskiego ołtarza św. Barbary, umieszczony w ołtarzu głównym.

Historia

W XIV w. Drzeczkowo należało do Wincentego Drzeczkowskiego, który na pocz. XV w. sprzedał je Janowi z Czerniny. W 1422 r. wieś kupił Rafał Leszczyński. W XVIII w. przeszła na własność Nieżychowskich.

Najstarsza wzmianka dotycząca istnienia kościoła w Drzeczkowie pochodzi z 1362 roku. W 1425 r. był wzmiankowany jako świątynia filialna kościoła w Goniembicach. W 1447 r. lub 1448 r. w Drzeczkowie została ustanowiona parafia. W XVII w. kościół był wzmiankowany w źródłach jako opuszczony i zaniedbany. W 1666 r. został odnowiony staraniem Przecława Leszczyńskiego. Ponowa restauracja kościoła była przeprowadzona w 1685 roku. Jednak po krótkim czasie ponownie zaczął popadać w ruinę, aż w 1775 r. podjęto decyzję o jego rozebraniu. Nowy kościół w tym samym roku został wzniesiony z fundacji ówczesnego właściciela Drzeczkowa, Adama Nieżychowskiego, który wyposażył go w trzy ołtarze, ambonę i organy. W tym samym czasie wybudowano również bramę po pd.-.wsch. stronie kościoła, prowadzącą na teren cmentarza. Kościół był odnawiany w 1828 roku. Zły stan zachowania był powodem jego zamknięcia przez władze pruskie w 1841 roku. W 1849 r. został poddany restauracji i otwarty dla wiernych. W 1916 r. dachy pokryto nowym gontem. W latach 1939-45 był ponownie zamknięty. Po II wojnie światowej prace remontowe i budowlane były prowadzone kolejno w latach: 1977-78, 1981-83 oraz w 1984 r. i objęły: remont dachów i odnowienie tynków zewnętrznych, powiększenie nawy kościoła kosztem części podwieżowej, położenie nowego gontu na dachach, otynkowanie bramy.

Opis

Zespół kościoła parafialnego pw. NMP Wniebowziętej (kościół, cmentarz parafialny i brama) jest położony w pn.-zach. części wsi, na pn. od zespołu pałacowego i na pd. zach. od skrzyżowania lokalnych dróg: z Osiecznej (od pd. wsch.), z Wolkowa (od pd. zach.) oraz z Popowa Wonieskiego (od pn. wschodu).

Od pn. i pd. teren zespołu graniczy z zabudową wsi, od wsch. z drogą z Drzeczkowa do Wolkowa, a od zach. z polami. Kościół jest położony na terenie cmentarza parafialnego, otoczonego murem z bramą po stronie południowo-wschodniej. Wokół świątyni biegnie ścieżka procesyjna wyłożona betonowymi płytami chodnikowymi. W zach. części cmentarza znajduje się murowana kaplica cmentarna.

Kościół jest późnobarokowy, orientowany, jednonawowy, wzniesiony na planie krzyża łacińskiego. Do nawy na rzucie prostokąta przylega od wsch. ośmioboczna część prezbiterialna. Przy niej, po stronie wsch. wznosi się zakrystia, po stronie pn. i pd. dwie boczne kaplice tworzące ramiona krzyża, wszystkie na planie prostokątów. Do zach. elewacji nawy przylega niemal tej samej szerokości wieża na planie kwadratu. Do wnętrza kościoła prowadzą dwa wejścia: od zach. przez kruchtę w przyziemiu wieży i od pd. przez zakrystię.

Bryłę kościoła tworzy ośmioboczna część środkowa, niższe od niej prostopadłościenne, jednokondygnacyjne bryły bocznych kaplic, nawy i zakrystii, zbliżone do siebie wysokością, oraz wyższa od nawy, trójkondygnacyjna wieża, na górze węższa, po jej stronie zachodniej. Nawę, kaplice, zakrystię oraz część ośmioboczną nakrywają dachy łamane, nad tą ostatnią o nietypowym kształcie, z wystawką po stronie zach., zwieńczony niskim stożkiem o ośmiobocznej podstawie, z krzyżem na górze. Wieżę nakrywa dach namiotowy zwieńczony krzyżem na kuli. Nad wejściem w jej dolnej kondygnacji znajduje się trójpołaciowe zadaszenie.

Kościół został wybudowany na kamiennym fundamencie, w konstrukcji szkieletowej, najprawdopodobniej z wypełnieniem ceglanym, i otynkowany. Wieża jest drewniana, oszalowana deskami. Dachy pokrywa gont. Strop nad nawą jest drewniany, wsparty na czterech słupach, po dwa w części zach. i wschodniej. Część ośmioboczna jest nakryta pozorną kopułą. Zakrystię oraz boczne kaplice nakrywają stropy.

Elewacje kościoła są otynkowane, wsparte na cokole, zwieńczone gzymsem. W partii nawy, zakrystii i bocznych kaplic są jednokondygnacyjne. Ośmioboczna część środkowa jest dwukondygnacyjna. Otwory okienne mają kształt prostokątny, od góry zamknięty łukiem pełnym. Drugą kondygnację części środkowej wyznaczają okrągłe otwory okienne między kaplicami i zakrystią. Otwór drzwiowy w pd. elewacji zakrystii jest wyżej, nad cokołem, ma kształt prostokąta i jest poprzedzony schodami. Wieża po zach. stronie nawy posiada elewacje trójkondygnacyjne, wsparte na otynkowanym cokole, oszalowane deskami w układzie pionowym. Poszczególne kondygnacje są oddzielone połaciami dachów okapowych. W przyziemiu elewacji zach. znajdują się drzwi prowadzące do kruchty.

Wnętrze kościoła jest jednonawowe, ośmioboczne w części środkowej, otwartej do nawy, bocznych kaplic i zakrystii. W zach. części nawy, powiększonej wtórnie kosztem części kruchty wieżowej, znajduje się chór muzyczny wsparty na czterech kolumnach, na który prowadzą schody w kruchcie.

We wnętrzu na uwagę zasługuje ołtarz główny z 2 poł. XVIII w. z obrazem gotyckim z ok. poł. XV w., przypisywanym malarzowi z kręgu Mistrza wrocławskiego ołtarza św. Barbary, przedstawiający tronującą Matkę Boską z Dzieciątkiem adorowaną najprawdopodobniej przez ówczesnego właściciela Drzeczkowa - Rafała Leszczyńskiego z rodziną.

Po pd.-wsch. stronie kościoła wznosi się murowana i otynkowana brama, od strony kościoła poprzedzona schodami ujętymi w mury oporowe. Środkowy, prostokątny przejazd bramny jest zamknięty łukiem spłaszczonym, wypełniony ozdobną kratą, flankowany przez dwie prostokątne furty zamknięte łukami odcinkowymi ze znajdującymi się nad nimi prześwitami. Od frontu furty i prześwity flankują pilastry na wysokich cokołach z rokokowymi kapitelami, którym na elewacji bramy od strony kościoła odpowiadają przypory. Elewacje bramy wieńczą gzymsy faliste, uskokowe nad furtami, kryte dachówką ceramiczną.

Zabytek dostępny. Bliższe informacje na temat parafii oraz godziny Mszy św. znajdują się na stronie internetowej

http://www.archpoznan.pl/component/option,com_contact/Itemid,0/task,view/contact_id,299/ (data dostępu: 27-11-2015 r.)

oprac. Anna Dyszkant, OT NID w Poznaniu, 27-11-2015 r.