Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

baszta z fragmentem murów obronnych - Zabytek.pl

baszta z fragmentem murów obronnych


architektura obronna 2. ćw. XIV w. Dobiegniew

Adres
Dobiegniew, Zabytkowa 1

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. strzelecko-drezdenecki, gm. Dobiegniew - miasto

Baszta łupinowa wraz z fragmentem murów miejskich wzniesiona została w II ćw. XIV w.

w stylu gotyckim. Obiekty zlokalizowane po zachodniej stronie Starego Miasta, są cennym reliktem średniowiecznych obwarowań miejskich.

Historia

Najstarszą formą osadniczą Dobiegniewa był gród, którego położenia nie udało się dotychczas zlokalizować. W II ćw. XIV w. miasto otoczone zostało murami, które zastąpiły wcześniejszą palisadę. Objęte obwarowaniem miasto otrzymało kształt nieregularnego sześcioboku. W linii murów obronnych zbudowano 37 baszt łupinowych umiejscowionych po każdej ze stron, za wyjątkiem części północnej przylegającej do jeziora. Dodatkowo w południowo-zachodnim narożniku usytuowana była wieża wzniesiona na planie czworoboku, przechodząca w cylindryczną nadbudowę. Wiadomo również, że w linii murów istniały dwie bramy: Górna (Wysoka) i Dolna (Niska) oraz dwie furty: wodna, ułatwiająca dostęp do jeziora oraz młyńska znajdująca się nad rzeką. W czasach nowożytnych obwarowania miejskie ze względu na swoją nieprzydatność w aspekcie rozwoju nowoczesnych środków bojowych, zaczęto stopniowo rozbierać. W przypadku Dobiegniewa mury i bramy miejskie zaczęto rozbierać w XVIII i XIX stuleciu. Do naszych czasów przetrwała jedynie ceglana baszta łupinowa z odcinkiem muru. Na przełomie XIX i XX w. od strony wschodniej dobudowano do niej budynek mieszkalny. W 2008 r. przy baszcie przeprowadzono prace konserwatorskie polegające na wzmocnieniu fundamentów i szczytów murów. W 2010 r. wykonano m.in. rewaloryzację muru, uzupełniono ubytki o brakujące cegły, spoinowano i oczyszczono mur. Zachowane obwarowania stanowią istotny element architektury obronnej znajdującej się na terenie ziemi lubuskiej.

Opis

Baszta łupinowa wraz z odcinkiem murów miejskich w Dobiegniewie położona jest przy skrzyżowaniu ul. Zabytkowej i ul. Wyszyńskiego. Obiekt fragmentem muru i częściowo ścianą baszty przylega do budynku mieszkalnego przy ul. Zabytkowej 1. Od ulicy odgrodzony jest niskim, metalowym płotem. Baszta z fragmentem muru posadowiona została na kamiennych ławach fundamentowych. W partii przyziemia kamienny cokół z otoczaków na zaprawie wapiennej. Powyżej budowla murowana cegłą dwuręczną, gotycką w wątku wendyjskim, na zaprawie wapiennej. Wycinkowo znajduje się również dziewiętnastowieczna  cegła maszynowa na zaprawie cementowej. Baszta wzniesiona na rzucie czworobocznym o wysokości 8 metrów, z fragmentem muru o wysokości 3 metrów po stronie północnej. Baszta posiada wąskie otwory strzelnicze w dwóch kondygnacjach od strony zewnętrznej - zachodniej. Dodatkowo dwa otwory strzelnicze na ścianie południowej. Ponadto wewnątrz obiektu rząd wnęk rozmieszczone w trzech poziomach o różnorodnej wielkości, zamknięte łukiem ostrym. Prezentowana baszta z odcinkiem murów to jeden z najstarszych zabytków Dobiegniewa, wzbogacający ofertę turystyczną powiatu strzelecko-drezdeneckiego.

Obiekt jest własnością Urzędu Miasta. Budowla jest odpowiednio wyeksponowana w przestrzeni miejskiej i szeroko udostępniana.

Oprac. Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze, 03.11.2017 r.

Rodzaj: architektura obronna

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BL.9356, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BL.12255