Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

willa z oficyną - Zabytek.pl

Adres
Dębno, Adama Mickiewicza 32

Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie, pow. myśliborski, gm. Dębno - miasto

Charakterystyczna dla dawnego Dębna neorenesansowa willa fabrykancka z końca XIX w.połączona z zakładem produkcyjnym. Zachowana w dobrym stanie wraz z cennym wystrojem wnętrz.

Historia

Willa wzniesiona została w 1895 r. jako rezydencja Maxa Laue - właściciela uruchomionej wówczas olejarni. Stanowi część zespołu, w którego skład wchodzą ponadto łącząca się z willą oficyna (mieszcząca niegdyś administrację zakładu) oraz fabryka. W 1910 r. właścicielem zakładu wraz z willą i wszystkimi budynkami został Willy Hennig. W 1922 r. firma ta otworzyła nowy zakład koło dworca kolejowego. W rękach Henniga pozostawała prawdopodobnie do końca II wojny światowej. W tym czasie w otoczeniu willi istniał ogród otoczony ozdobnym metalowym ogrodzeniem. Po 1945 r. we wnętrzu willi i oficyny umieszczono biura. Do 1976 r. miała tu swą siedzibę Miejska Rada Narodowa. Od 1976 r. na parterze mieści się Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy, a na piętrze - Urząd Stanu Cywilnego.

Opis

Zespół willi i dawnej fabryki Maxa Laue położony jest w XIX -wiecznym centrum miasta, na wschód od jego starej części, po południowej stronie głównej arterii, zwanej dziś ulicą Mickiewicza. Fasada willi wychodzi ku ulicy, w stronę północną. Od południa z głównym korpusem willi łączy się usytuowana przy wschodniej granicy działki oficyna, do której przylega jeden z budynków fabrycznych.

Neorenesansowa willa założona została na rzucie prostokąta tworzącego wraz z oficyną kształt litery L. Narożnik północno-zachodni (pomiędzy ulicą a wjazdem na parcelę) zaakcentowany jest przez okrągłą wieżę. Środek elewacji frontowej podkreśla ryzalit. Po jego wschodniej stronie położona jest weranda, złożona z dwóch prostopadłych do siebie części, z których jedna przylega do szczytowej ściany sąsiedniego budynku. Jednopiętrowa, podpiwniczona willa nakryta jest niskim dachem dwuspadowym. Piętro korpusu głównego ma zdecydowanie mniejszą wysokość od parteru, dach przesłania niska attyka. Narożna walcowata wieża zwieńczona została kopulastym hełmem z iglicą. Oficyna, z dodatkową kondygnacją strychową oddzielona jest od korpusu głównego kwadratową wieżą, zwieńczoną łamanym dachem.

Willa jest budynkiem murowanym z cegły, otynkowanym, dachy pokryte papą, hełmy wież - blachą

Elewacje budynku zachowują symetrię. Podzielone są gzymsami - cokołowym i kordonowym oraz parapetowymi na każdej z kondygnacji. Zwieńczenie elewacji stanowi gzyms koronujący, w fasadzie i zachodniej elewacji bocznej korpusu głównego wydatny, z kroksztynami i attyką. W obu częściach budynku otwory okienne parteru zamknięte są półkoliście, piętra - prosto. Elewacje północna i zachodnia pokrywa w kondygnacji parteru dość płaskie boniowanie, którego segmenty o nakrapianym tynku akcentują narożniki budynku i ościeża otworów okiennych. Klucze w nadprożach tych okien ozdobione są liśćmi akantu, parapety podkreśla tralkowa balustrada. Otwory piętra ujęte zostały korynckimi pilastrami. Symetrię czteroosiowej fasady podkreśla środkowy, dwuosiowy ryzalit zwieńczony trójkątnym naczółkiem. Duże, poziome okna przylegającej do ryzalitu werandy ujęte zostały toskańskimi kolumnami. W trójosiowej, zachodniej elewacji bocznej usytuowane jest główne wejście do willi - półkoliście zamknięty otwór ujmują po bokach boniowane pilastry dźwigające trójkątny naczółek. Drugie wejście znajduje się w elewacji tylnej. Narożną wieżyczkę zdobi na wysokości I piętra duży plastyczny herb Dębna.

Wnętrze korpusu głównego rozwiązane zostało w układzie dwu- i półtraktowym z dwubiegową klatką schodową w tylnym trakcie, przy narożniku z oficyną. W korytarzu zachowały się marmurowe schody i ozdobna posadzka z lastrico, na klatce schodowej - drewniana, ozdobna balustrada tralkowa, w wielu wnętrzach - zabytkowa stolarka drzwi. Frontowy trakt willi zajmują trzy reprezentacyjne pomieszczenia, połączone w amfiladę. Pierwsze dwa od wschodu zachowały bogatą neorokokową dekorację sztukatorską stropu i fasety. Narożny pokój łączy się z wnętrzem wieżyczki, od którego został oddzielony drewnianą balustradą. Pomieszczenie w środkowym ryzalicie służyło zapewne jako salon. Największe w całej willi wnętrze na końcu korytarza pełniło funkcję jadalni. Nakryte ozdobnym drewnianym stropem z szeroka fasetą zachowało wielki żyrandol o konstrukcji złożonej z dwóch podwieszonych, krzyżujących się prętów oplecionych metalowymi pędami winnej latorośli, wśród których rozmieszczono trzynaście żarówek z ozdobnymi kloszami. Dalsze elementy zabytkowego wystroju i wyposażenia przetrwały w dostępnym z jadalni wnętrzu werandy. Jedna z jej części urządzona jest na podobieństwo altany ogrodowej - z ławką, motywem plastycznej muszli i olejnym obrazem pejzażowym naklejonym na ścianę. W oknie zachował się witraż o motywach roślinnych i zwierzęcych. W dużym pokoju po południowej stronie jadalni (łączącym się z wnętrzem oficyny) oglądać można stiuki podobne do tych, które zdobią wnętrza przedniego traktu.

Obiekt dostępny w godzinach pracy biblioteki.

Oprac. Maciej Słomiński OT NID Szczecin, 22.10.2014 r.

Rodzaj: willa

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_BK.110459, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_BK.415381