Wkrótce potem zaczął wznosić zamek komturski, którego budowę zakończono przypuszczalnie ok. 1365 r. Budowla ulokowana została w miejscu o wysokich, naturalnych walorach obronnych - nad jeziorem, u nasady półwyspu. Od zachodu przylegała do osady, która w  1348 r. uzyskała prawa miejskie. Gotycki zamek w Człuchowie był uważany w średniowieczu i czasach nowożytnych za największą i najpiękniejszą, zaraz po Malborku, warownię w państwie zakonnym. Doskonale wyposażony, stanowił jedno z najważniejszych ogniw w ciągu fortyfikacji na granicy terytorium zakonu z Polską. W 1454 r., na początku wojny trzynastoletniej, Człuchów przeszedł w ręce polskie i odtąd aż do 1772  r. stanowił siedzibę starostów. Po wojnach polsko-szwedzkich zamek zaczął tracić swoje znaczenie obronne. W 1793 r. miał miejsce pożar miasta, w wyniku którego przystąpiono do rozbiórki zamku, aby z  uzyskanego w ten sposób materiału odbudować domy. Do 1811 r. rozebrano większość średniowiecznej warowni. W 1828 r. na pozostałościach północnego skrzydła zamku wzniesiono neogotycki kościół ewangelicki, a  wkrótce później zamkową wieżę zaadaptowano na dzwonnicę. Obecnie zamek znajduje się w trakcie prac rewaloryzacyjnych i adaptacyjnych na cele kulturotwórcze i turystyczne.

Opis

Zamek jest murowany z kamienia i cegły. Cały zespół składał się z domu konwentualnego, zwanego zamkiem wysokim, oraz trzech przedzamczy, położonych po zachodniej, północnej i wschodniej stronie zamku wysokiego. Zamek wysoki założony był na rzucie kwadratu i posiadał cztery czterokondygnacyjne skrzydła, zamykające wewnętrzny dziedziniec z  krużgankami. W północno-zachodnim narożu ulokowana była potężna wieża, a  w skrzydle północnym wjazd, poprzedzony szyją bramną. Poza zwartym czworobokiem zamku usytuowane było gdanisko. Zarówno zamek wysoki, jak i  wszystkie przedzamcza otoczone były odrębnymi murami obronnymi z  basztami, a także fosami. Do czasów współczesnych ze średniowiecznego zamku zachowała się wieża, piwnice, kamienne mury obwodowe przyziemi zamku wysokiego oraz relikty murów obronnych przedzamczy. Na średniowiecznych ścianach przyziemia skrzydła północnego znajduje się wzniesiony w 1828 r. kościół, przylegający do zamkowej wieży. Wieża, o  wysokości 45,64 m., założona jest na planie ośmioboku. Posiada 11 kondygnacji nadziemnych oraz 2 podziemne. W przyziemiu ulokowane jest wejście do wieży, wybite w poł. XIX w., w momencie adaptacji wieży na dzwonnicę. Na wysokości 15 m. znajduje się pierwotne wejście do wieży, do którego dochodziło się z krużganków zamkowego dziedzińca. Od tego wejścia prowadzą w górę ceglane schody, wtopione w grubość muru. Budowla zwieńczona jest pochodzącym z poł. XIX w. krenelażem.