Zagrożony brakiem skutecznej opieki właścicielskiej.

Historia

Dawna własność szlachecka. W latach 1384-1411 źródła archiwalne wymieniają wielokrotnie Stogniewa z Czapli Wielkich, a w latach 1396-1409 Pełkę z Czapli (z Kamienicy [parafia Gołcza] i Grzegorzowic. Rozrodzona rodzina prowadziła wieloletnie spory majątkowe, zastawiając przy tym kolejne fragmenty dóbr. W 2. połowie XV w. beneficjentem tych roszad staje się Jan Nekanda z Grzegorzowic, w latach 1450-65 piszący się Jan Nekanda Trepka z Czapli i Obrazowic. W 1524 Zygmunt Stary darowuje Janowi Łabędziowi ze Strogoborzyc stolnikowi dworu Czaple Wielki przypadłe królowi prawem kaduka po śmierci Jana Błęda z Czapli Wielkich. W roku 1660 dziedzicem wsi jest Tomasz Dembiński, a potem brat jego Michał Dembiński. Córka Michała i Teresy Majównej - Salomea, wychodząc za Jana Piegłowskiego, odziedziczyła Czaple, które ich córka Marja Piegłowska wniosła w posagu w 1749 mężowi Konstantemu Popielowi. Popielowie do 1945 mieszkali w Czaplach Wielkich. W 1945 nowe władze odbierają im majątek; w dworze ulokowano szkołę. W 2011 obiekt został opuszczony przez szkołę i wydzierżawiony; toczy się spór własnościowy z dawnymi właścicielami.

Opis

Dwór murowany, projektu Bolesława Podczaszyńskiego z 1864. E. Chwalewik pisał: „Dwór murowany według projektu Bolesława Podczaszyńskiego. Piękny księgozbiór historyczny, zasobny w stare druki polskie. Przechowuje egzemplarz korekcyjny "Pana Tadeusza" z własnymi poprawkami Bohdana Janczewskiego błędów zecerskich i z własnymi poprawkami Adama Mickiewicza”. Budynek dworu, przebudowany ok. 1920, dziś pozbawiony istotniejszych cech stylowych, od 1950 użytkowała szkoła. Z Czaplami związany był m.in. Paweł Popiel (1807-92). Wokół malowniczy park z aleją lipową, założony ok. 1876.

Obiekt niedostępny.

Oprac. OT NID w Krakowie, 12.11.2014 r.