Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Jana - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Jana


kościół XVIII w. Jelenia Góra

Adres
Jelenia Góra, Księdza Piotra Ściegiennego 7

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. Jelenia Góra, gm. Jelenia Góra

Kościół par.pw.św.Jana Chrzciciela w Jeleniej Górze - Cieplicach Zdroju należy do barokowego założenia, będącego filią krzeszowskiego klasztoru Cystersów.

Świątynia posiada bogaty barokowo-rokokowy wystrój i wyposażenie fundowane zarówno przez Schaffgotschów, jak i opatów krzeszowskich. Kościół ozdabia m.in. obraz Maria jako królowa Niebios w otoczeniu świętych cysterskich autorstwa Michaela Willmanna (w ołtarzu gł.) oraz cykl przedstawień dwunastu apostołów pędzla Georga Wilhelma Neunhertza.

Historia

Cystersi, sprowadzeni do Cieplic z Krzeszowa w 1403 r. przez Schaffgotschów, sprawując patronat nad miejscowym kościołem założyli filię klasztoru i probostwo.

Obecny kościół par. wzniesiony został w latach 1712-14 wg projektu jeleniogórskiego architekta Kaspara Jentscha. Zastąpił on świątynię z 1547 r., która spłonęła w 1711 r., a posadowiona była na miejscu wcześniejszej budowli drewnianej. Kościół restaurowany na pocz. XX w., remontowany był w latach 1960-64 oraz 1980 i 1992 r. (malowanie wnętrza). W latach 1980-85 oraz 1993-98 konserwacji poddano znajdujące się w świątyni ołtarze.

Opis

Kościół orientowany, od zachodu przylega do budynku dawnej prepozytury.

Barokowy, założony na planie prostokąta, jednonawowy, z prosto zamkniętym prezbiterium, kryty dwuspadowym, ceramicznym dachem. Świątynia sześcioprzęsłowa, typu filarowo-ściennego, z dwoma rzędami kaplic, ponad którymi rozpięte empory. Wnętrze sklepione kolebką z lunetami. W przęśle zachodnim, pod chórem muzycznym usytuowana zakrystia, z przejściem prowadzącym do prepozytury. Od północy do nawy przylega klasycystyczna przybudówka mieszcząca zejście do krypty rodowej Schaffgotschów (z 1854 r.). Obok kruchta z wejściem do kościoła. Boczne elewacje świątyni zwieńczone gzymsem, ozdobione prostymi podziałami lizenowymi; przy narożach lizeny zdwojone. Otwory okienne w dwóch rzędach (górne doświetlają empory), zamknięte półkoliście, ujęte obramieniami z piaskowca. Kamienny portal główny w elewacji pd. ozdobiony rokokowym kartuszem z przedstawieniem Madonny z Dzieciątkiem adorowanej przez dwa anioły. Elewacja wschodnia zwieńczona wolutowym szczytem, poniżej którego Oko Opatrzności oraz wnęki z figurami św. Placyda i Gotarda.

Wewnątrz bogaty wystrój architektoniczno-rzeźbiarski oraz barokowo-rokokowe wyposażenie: ołtarz główny (po 1794 r.) z obrazem przedstawiającym Marię jako królową Niebios w otoczeniu świętych cysterskich (l. 1686-1688 aut. Michael Willmann) i rzeźbami (aut. A. Wagner); ołtarze boczne (ok. 1716-20, z obrazami m.in. aut. J.J. Knechtla oraz rzeźbami aut. J.J. Friedricha z Lubomierza, H. Wagnera z Jeleniej Góry, B. Herdena z Krzeszowa); ambona (ok. 1716 r.), chrzcielnica (1791 r., aut. H. Gehl); organy z pięcioosiowym prospektem (1765 r. organmistrz G. Herbst); na filarach nawy cykl przedstawień dwunastu apostołów (przed 1723 r., aut. Georg Wilhelm Neunhertz); pod chórem muzycznym trzy obrazy aut. J.F. Hoffmanna.

Przy pd. elewacji kościoła brama prowadząca pierwotnie do ogrodu klasztornego, zwieńczona kartuszem z przedstawieniem monstrancji adorowanej przez św. Bernarda i św. Juliannę (1781 r., A. Weber).

Po północnej stronie kościoła posadowiona kolumna Trójcy Świętej, ufundowana w 1708, wzniesiona w 1720 r., z ustawionymi po bokach rzeźbami św. Huberta i Sebastiana (1786, A. Wagner).

Zabytek dostępny dla zwiedzająych.

oprac. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 18-11-2015 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej Kwasik.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.106917, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.181944