Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Katarzyny - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Katarzyny


kościół 1542 r. Cięcina

Adres
Cięcina, Świętej Katarzyny

Lokalizacja
woj. śląskie, pow. żywiecki, gm. Węgierska Górka

Kościół pw.św.Katarzyny posiada wysokie wartości w skali regiony, stanowi jedną z  najstarszych drewnianych świątyń na Żywiecczyźnie.

Obiekt posiada cenne barokowe wyposażenie, wśród którego na szczególną uwagę zasługują dwa ołtarze boczne: Matki Boskiej Częstochowskiej oraz Przemienienia Pańskiego. Pierwotnie świątynie zdobiły również cenne gotyckie i renesansowe obrazy, przeniesione do Muzeum Narodowego w Krakowie (Zwiastowanie Anielski, Matka Boska ze Świętymi).

Historia

Pierwsze wzmianki odnośnie świątyni w Cięcinie pochodzą z 1358 rok. Zgodnie z przekazami źródłowymi obecny kościół św. Katarzyny wzniesiono w 1542 roku z inicjatywy Krzysztofa Komorowskiego. Miejscowe podania mówią, że w miejscu świątyni pierwotnie stał browar zniszczony w pożarze po uderzeniu pioruna. W izbie z kadziami miał znajdować się obraz św. Katarzyny, przed którym widywano świece gorewające. Po katastrofie na miejscu browaru postawiono niewielką kapliczkę poświęconą św. Katarzynie, a następnie kościół. Początkowo pełnił on funkcję kaplicy filialnej kościoła w Radziechowach, aż do 1789 r. gdy uzyskał rangę samodzielnej parafii. Obiekt kilkukrotnie przekształcano i rozbudowywano w związku z czym zatracił on swój charakter stylowy. Do ważniejszych prac w obrębie świątyni należy zaliczyć powiększenie nawy oraz dostawienie wieży w 1666-1667 r. dzięki staraniom księdza Stanisława Kaszkowicza czy dobudowanie zakrystii oraz skarbca w 1857 r. Obecny wygląd kościoła został ukształtowany pod koniec XIX w. w wyniku szeregu prac tj. budowy babińca i wieżyczki na sygnaturkę (1893 r.), powiększeniu nawy oraz przesunięciu wieży na zachód (1893 r.), budowie przedsionka przylegającego do babińca (1894 r.), dobudowaniu kaplicy św. Franciszka z Asyżu (1895 r.) oraz pokryciu ścian oraz stropu polichromią autorstwa Antoniego Stopka (1896 r.). Wiek XX  przyniósł podwyższenie wieży oraz nakrycie jej nowym hełmem według projektu Wacława Krzyżanowskiego, architekta z Krakowa (1932 r.), a także pokrycie dachu eternitem (1909 r.). Kolejne prace miały niewielki charakter i wykonywane były na bieżąco, na uwagę zasługuje przeprowadzona w latach 1949-1951 renowacja wyposażenia w postaci ołtarzy oraz obrazów. W związku ze wzrostem liczby parafian w latach 70. XX w. podjęto starania o budowę nowego kościoła, które zakończyły się w 1986 r. poświęceniem nowej murowanej świątyni pw. Przemienienia Pańskiego.  W latach 90. XX w. przeprowadzono szereg prac remontowo-konserwatorskich, szczególnie znaczenie miało usunięcie w 2010 r. eternitu i zastąpienie go modrzewiowym gontem.

Opis

Kościół pw. św. Katarzyny położony jest w centralnej części wsi, na wschód od cmentarza, przy ulicy św. Katarzyny 4. Całość założenia otoczona jest prostym ogrodzeniem z drewnianymi sztachetami, ustawionej frontem do ulicy świątyni towarzyszy zieleń wysoka. Obiekt powstał w konstrukcji drewnianej-zrębowej, ze względu na liczne przebudowy zatracił on jednak swoje cechy stylowe. Kościół jest orientowany, składa się z krótkiego zamkniętego wielobocznie prezbiterium, wtórnie wydłużonej nawy (przy prezbiterium węższej, w części zachodniej szerszej) oraz wykonanej w konstrukcji słupowej wieży z izbicą, otoczonej zamkniętymi sobotami. Dodatkowo od strony północnej, do starszej części kościoła tzn. prezbiterium oraz węższej części nawy dostawiono odpowiednio piętrową zakrystię oraz niewielki babiniec z przedsionkiem. Analogicznie do położenia babińca od strony południowej dostawiono nieco większą, poprzedzoną niewielkim przedsionkiem prostokątną kaplicę św. Franciszka. Zasadnicza część bryły nakryta jest dachem dwuspadowym, przechodzącym nad prezbiterium w wielopołaciowy, wieża nakryta jest ostrosłupowym hełmem. Wnętrze o prostym wystroju, w prezbiterium pozorne sklepienie kolebkowe, w nawie strop płask. Polichromie zdobiące ściany i strop świątyni wykonał pod koniec XIX w. artysta z Makowa Podhalańskiego Antoni Stopka. Wnętrze utrzymane jest w stylu barokowym wśród wyposażenia na szczególną uwagę zasługują barokowe ołtarze boczne Matki Bożej Różańcowej (lewy), Przemienienia Pańskiego (prawy) oraz późnobarokowy ołtarz główny pod wezwaniem patronki kościoła.

Model 3D

Zabytek dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

Oprac. Agata Mucha, OT NID w Katowicach, 13.08.2015 r.

Zdjęcie 360°
360°
360°
360°
360°
360°
360°
360°
360°

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.103788, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.281725