cerkiew unicka, ob. kaplica rzymskokatolicki pw. św. Anny - Zabytek.pl
cerkiew unicka, ob. kaplica rzymskokatolicki pw. św. Anny
Adres
Cicibór Duży, 79
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. bialski, gm. Biała Podlaska
Historia
Cerkiew unicka została erygowana w 1655 r. przez dziedzica Adama Świderskiego jako kontynuacja wcześniejszej świątyni w tej wsi. Z niewielu informacji historycznych wiadomo, że w 1740 r. cerkiew poddano remontowi, zgłaszano również potrzebę kolejnych remontów na pocz. XIX wieku. Po kasacie w 1875 r. Kościoła unickiego świątynię przymusowo zamieniono na cerkiew prawosławną, a opornych unitów prześladowano - ich proboszcz, Jan Starkiewicz, zmarł w więzieniu w Siedlcach. Wraz z odzyskaniem niepodległości w 1919 r. drewniana budowla - wtedy już w złym stanie, pogorszonym uszkodzeniami z wojny w 1920 r. - została przejęta przez Kościół rzymskokatolicki. W 1938 r. zdołano zmienić pokrycie dachu z gontu na blachę ocynkowaną. Przez czas okupacji niemieckiej w budynku funkcjonowała pralnia, następnie skład amunicji, rozebrano również wtedy drewnianą dzwonnicę i ogrodzenie. W 1944 r. wystąpiły uszkodzenia budynku wskutek działań wojennych. Postępującą destrukcję powstrzymano dopiero w 1955 r. remontem ścian i wnętrza w związku z rekoncyliacją w 1956 r. na kaplicę rzymskokatolicką. Kolejne remonty przeprowadzono w 1980 r. i w latach następnych. Od 1990 r. budowla stanowi kościół fil. (kaplicę dojazdową) parafii bł. Honorata Koźmińskiego w Białej Podlaskiej.
Opis
Drewniana cerkiew usytuowana na północno-zachodnim krańcu wsi, po południowej stronie ulicy, w otoczeniu drzew, ogrodzona współczesnym parkanem. Świątynia orientowana, prezbiterium zwrócone na wschód. Konstrukcja zrębowa wzmocniona lisicami, wsparta na podmurówce, oszalowana z zewnątrz i otynkowana wewnątrz. Reprezentuje typ salowy - prostokątna nawa i zamknięte trójbocznie prezbiterium mają tę samą szerokość i wysokość oraz wspólny strop. W nawie nad wejściem głównym chór muzyczny wsparty na czterech słupach. Za prezbiterium, na osi wzdłużnej, prostokątna zakrystia. Okna w nawie półkoliste, w prezbiterium i na fasadzie koliste. Dach kryty blachą: nad korpusem sześciopołaciowy z ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę, zwieńczoną cebulastym hełmem, nad zakrystią trójpołaciowy.
Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania wnętrza po uzgodnieniu z proboszczem.
Oprac. Jan Niedźwiedź, OT NID w Lublinie, 4.08.2014 r.
Rodzaj: cerkiew
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.5724, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.326001