40 XVI w., zachowany w niemal niezmienionej formie architektonicznej od czasu powstania. We wnętrzu zachowane relikty pierwotnego wystroju malarskiego.

Historia

Kościół parafialny w Kłodnicy Kościelnej (później Chodel) istniał od co najmniej 1325 r. Budowę murowanego kościoła pw. Trójcy Świętej zaczęto ok. 1540 r. tj. przed utworzeniem parafii (1541 r.), zaś sama budowa wraz z wykończeniem trwała ponad 10 lat i została zakończona ok. 1550 r. W latach 1548-1550 wnętrze zostało pokryte renesansowa dekoracją malarską. Kościół ufundował Bernard Maciejowski h. Ciołek (kasztelan lubelski), jednak budowę finansowali jego synowie: Bernard (kasztelan lubelski) i Samuel (biskup płocki, później krakowski). Konsekrowany w 1584 r. W l. 1610, 1661 i 1668 r. pożary dachów. Być może po pierwszym pożarze gontowy dach wieży zastąpiono płaskim z attyką. W 1845 r. obniżono dach nad korpusem, w 1880 r. wbudowano arkadowy chór muzyczny, zamykając ścianą arkadę d. chór w wieży, zaś w l. 1895-1903 i dostawiono kostnicę przy wieży dodając hełm na wieży oraz zmurowano boczne wejścia. Wprowadzono też posadzki z terrakoty. Cmentarz kościelny otoczony został murowanym ogrodzeniem z bramką. Po zniszczeniach wojennych (1914) kościół odrestaurowany w l. 20. XX w. bez odbudowy hełmu na wieży. W trakcie prac remontowych w 1959 r. odsłonięto ostrołuk arkady tęczowej i poddano konserwacji częściowo zachowane polichromie na podłuczu i w prezbiterium.

Opis

Kościół gotycko-renesansowy, murowany kamienia częściowo z wapienia oblicowanego cegłą (wieża) i z cegły (korpus) z tynkowanymi aplikacjami w partiach otworów, gzymsów, grzebienia attyki, zakończeń szczytów i na narożach kruchty w partii wieżowej, wnętrze otynkowane. Kościół orientowany, o jednonawowym czteroprzęsłowym korpusie z wieżą na froncie z węższym, dwuprzęsłowym prezbiterium zamkniętym trójbocznie, ujętym bliźniaczymi dobudówkami zakrystii i skarbca z lożami kolatorskimi na piętrze o trójbocznie, płasko załamanych ścianach bocznych. Ściany nawy i zamknięcia prezbiterium wsparte uskokowym oskarpowaniem. Przy prawym (pd.) boku wieży dostawiona kostnica. Wszystkie otwory okien zamknięte półkoliście z dwustronnymi glifami lub w formie okulusów.

Wnętrze nawy jednoprzestrzenne z artykulacją ścian w postaci pięciu par dość niskich i płytkich nisz konchoidalnych w obramieniach z archiwolt na impostach. Nad wejściem głównym arkadowa empora chóru muzycznego z murowanym parapetem, wsparta na kolumnach toskańskich. Sklepienie nawy kolebkowe z lunetami wsparte na krótkich odcinkach pilastrów toskańskich, zatopionych w uskoku ściany poniżej linii okien. Łuk tęczowy ostrołukowy z polichromią na podłuczu. Sklepienia sieciowe w prezbiterium, w pn. zakrystii i kruchcie pod wieżą, w skarbcu i w lożach - kolebkowe z lunetami z zaznaczonymi szwami. Wnętrze prezbiterium ozdobione zabytkową i nową polichromią. Posadzka z płytek ceramicznych.

Wszystkie elewacje oblicowane cegłą. Pięciokondygnacyjna wieża na froncie podzielona gzymsami z otworami na osi, zamkniętymi łukiem, zwieńczona jest grzebieniem attyki. Dolna kondygnacja wieży na rzucie kwadratu z boniowanymi narożami, górna - ze ściętymi narożnikami, kondygnacje w partii szczytu o ścianach zaokrąglonych na froncie. Wieża ujęta schodkowymi półszczytami ozdobionymi ćwierćkolistymi sterczynami. Dolne kondygnacje zakrystii ozdobione boniowaniem na narożach. Dachy dwuspadowe, nad dobudówkami kaplicami wielopołaciowe, pokryte blachą płaską.

Do zabytkowego wyposażenia należy architektoniczny ołtarz główny z poł. XVII w., zniekształcony w l. 70. XIX w., dwie płyty nagrobne z figurami z l. 1570-1580, kamienna chrzcielnica z 1616 r., trzy kamienne portale.

Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.

Oprac. Roman Zwierzchowski, OT NID w Lublinie, 27.03.2015 r.