Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych


kościół XVIII w. Chludowo

Adres
Chludowo, Kościelna 3

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. poznański, gm. Suchy Las

Kościół jest interesującym przykładem XVIII-wiecznego sakralnego budownictwa drewnianego w Wielkopolsce.

W jego wnętrzu zachowało się wyposażenie z 2. poł. XVIII wieku. W ołtarzu gł. z tego czasu umieszczono obrazy Wszystkich Świętych i Świętej Trójcy. W kaplicy płn. znajduje się cenny obraz Matki Boskiej ze św. Mikołajem i św. Wojciechem oraz klęczącym donatorem w stroju duchownym - dzieło warsztatu wielkopolskiego z 3. ćw. XVI wieku. Na szczególną uwagę zasługuje umieszczona na belce tęczowej barokowa grupa Ukrzyżowania z ok. 1765 roku.

Historia

Chludowo należy do najstarszych wsi w okolicach Poznania. Początkowo było własnością książąt wielkopolskich. W 1252 r. książęta Przemysł I i Bolesław Pobożny nadali Chludowo klasztorowi cysterek w Owińskach. W rękach sióstr miejscowość pozostawała do końca XVIII wieku. Po kasacie klasztoru dobra stanowiące jego własność, m.in. Chludowo, odkupił od rządu pruskiego w 1797 r. bankier Zygmunt Otto von Treskow. W 2. poł. XIX w. von Treskowowie wznieśli w Chludowie pałac, otoczony krajobrazowym parkiem. W okresie międzywojennym, w latach 1922-1934 miejscowość należała do Romana Dmowskiego. W 1934 r. Dmowski sprzedał majątek Zgromadzeniu Słowa Bożego, które od 1935 r. prowadziło w nim nowicjat. W pałacu, oprócz domu Zgromadzenia, mieści się obecnie otwarte w 1975 r. muzeum misyjno-etnograficzne.

Pierwotny kościół w Chludowie założony został przez cysterki zapewne na przełomie XIII i XIV wieku. Najwcześniejsza wzmianka, świadcząca o istnieniu tu parafii, pochodzi z 1389 roku. Zachowany do dziś drewniany kościół wzniesiony został z fundacji cysterek w 1736 r., w miejscu wcześniejszej świątyni, która spaliła się w 1710 roku. W 1744 r. kościół był konsekrowany. W 1765 r. świątynię odrestaurowano, z tego czasu pochodzi jej wyposażenie. Od 1945 r. kościołem opiekują się Księża Werbiści. Kolejny remont świątyni przeprowadzono w latach 1968-1970. Prace obejmowały m.in. wymianę pokrycia dachu, wymianę stropów oraz odnowienie i uzupełnienie wyposażenia.

Opis

Kościół pw. Wszystkich Świętych położony jest w środkowej części wsi, na niewielkim wzniesieniu. Otaczający go teren (dawny cmentarz przykościelny) ogrodzony jest drewnianym płotem, osadzonym na niskim murku pomiędzy otynkowanymi słupkami, z bramą od południa. W pobliżu kościoła znajduje się murowana plebania z końca XIX w. oraz drewniana dzwonnica z 1936 roku.

Świątynia jest budowlą salową, z zamkniętą wielobocznie częścią prezbiterialną od wschodu. Po obu stronach kościoła znajdują się dwie symetryczne kaplice boczne, tworzące rodzaj transeptu. Za prezbiterium po stronie wsch. znajduje się prostokątna zakrystia, przy nawie po stronie pd. dostawiono niewielką kruchtę. Wejście do kościoła po stronie zach. poprzedza nowa wiata. Kościół i nieco niższe kaplice boczne nakryte są wysokimi dachami dwuspadowymi, nad zamknięciem prezbiterium znajduje się dach trójpołaciowy. Zakrystię nakryto daszkiem trójspadowym, kruchtę południową - daszkiem dwuspadowym. Nad całością dominuje nadbudowana ponad kalenicą dachu wieżyczka na sygnaturkę, nakryta hełmem z latarnią, zwieńczonym chorągiewką z datą 1736.

Kościół jest budynkiem drewnianym, konstrukcji zrębowej, wzmocnionej lisicami. Jego ściany zostały oszalowane. Dachy pokryte zostały dachówką ceramiczną, hełm wieżyczki na sygnaturkę wykonano z blachy. Wnętrze nakrywają stropy drewniane.

Ściany kościoła od zewnątrz oszalowane zostały pionowo pobijanymi deskami. Okna i wejścia są prostokątne, ujęte drewnianymi opaskami. Elewacja zach. kościoła oraz elewacje poł. i płn. kaplic bocznych zwieńczone są trójkątnymi szczytami, oddzielonymi obdaszkami.

Wnętrza nakryte są nowymi stropami drewnianymi o zaokrąglonych narożach. Ściany zwieńczone zostały drewnianymi gzymsami. Między prezbiterium i nawą znajduje się profilowana belka tęczowa, wsparta na ozdobnych wspornikach. Na belce umieszczono barokowe rzeźby Chrystusa na Krzyżu oraz Matki Boskiej Bolesnej i św. Jana. Barokowe wyposażenie kościoła obejmuje m.in. ołtarz główny, zestawiony z fragmentów z 1. i 2. poł. XVIII wieku. W ołtarzu znajdują się rzeźby aniołów oraz obrazy Wszystkich Świętych i Trójcy Świętej z 2. poł. XVIII wieku. Szczególnie cennym zabytkiem jest umieszczony w kaplicy płn. gotycko-renesansowy obraz z 3. ćw. XVI w., przedstawiający Matkę Boską ze świętymi Mikołajem i Wojciechem oraz klęczącą postacią fundatora.

Kościół dostępny. Bliższe informacje oraz godziny mszy św. są podane na stronie internetowej http://parafiachludowo.pl.

oprac. Krzysztof Jodłowski, OT NID w Poznaniu, 20-10-2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.166712, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.89296