Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

d. koszary Fryderykowskie, ob. budynek mieszkalny - Zabytek.pl

d. koszary Fryderykowskie, ob. budynek mieszkalny


budynek mieszkalny XVIII w. Chełmno

Adres
Chełmno, 22 Stycznia 16

Lokalizacja
woj. kujawsko-pomorskie, pow. chełmiński, gm. Chełmno (gm. miejska)

Rzadki w skali polskiej przykład zachowanych budynków koszarowych z XVIII wieku.

Historia

Budynek powstał dla szkoły kadetów założonej w 1776 roku przez króla Prus Fryderyka II. Szkoła była przeznaczona dla młodzieży z prowincji „nowopruskich” powstałych w wyniku rozbiorów Rzeczpospolitej. W 1787 roku zespół szkolny korpusu kadetów liczył 27 budynków. Gmach główny ozdobiony był pierwotnie bogatą dekoracją rzeźbiarską umieszczoną w tympanonie pozornego ryzalitu na osi. W okresie Księstwa Warszawskiego szkoła działała nadal, jednak pod polskim zarządem. W 1815 roku powróciła pod zarząd pruski. W 1890 roku korpus kadetów przeniesiono do Koszalina. W okresie II Rzeczpospolitej, w latach 1926-1936 szkołę wykorzystywał polski II Korpus Kadetów. Po wojnie w gmachu korpusu ulokowano mieszkania komunalne.  

Opis

Gmach położony w kwartale ograniczonym od północy ulicą 22 stycznia. Budynek jest piętrowy, na planie wydłużonego prostokąta. W części zachodniej trzy piwnice sklepione kolebkowo z lunetami. Wnętrza pierwotnie jednotraktowe z korytarzem wzdłuż traktu od północy i sienią przelotową pośrodku, obecnie gruntowne przekształcone. Elewacja frontowa dwudziestoośmioosiowa, podwórzowa - dwudziestoczteroosiowa, w dwóch skrajnych osiach od zachodu przesłonięta nowszym skrzydłem położonym wzdłuż ulicy Hallera, elewacje boczne trójosiowe. Od frontu, na osi, pozorny trójosiowy ryzalit pośrodku ujęty czterema pilastrami w wielkim porządku, zwieńczony trójkątnym naczółkiem. Wejście jest zamknięte półkoliście, ujęte półkolumnami jońskimi, zwieńczone odcinkowym naczółkiem. Gzyms koronujący profilowany. Dach dwuspadowy z naczółkiem od wschodu. Wnętrze przekształcone.

Dostęp do zabytku ograniczony, obiekt dostępny z zewnątrz.

Oprac. Adam Paczuski, NID OT w Toruniu, 18.11.2014 r.

Bibliografia

  • Katalog Zabytków Sztuki w Polsce. T. XI. Dawne województwo bydgoskie. Zeszyt 4. Dawny powiat chełmiński. Opracowanie autorskie Teresa Mroczko. wyd. IS PAN, Warszawa 1976.
  • Adam Paczuski, Wojciech Romaniak, Dokumentacja historyczno-konserwatorska zespołu staromiejskiego Chełmna, Regioalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Toruniu, Toruń 2004 r.

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_04_BK.118579, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_04_BK.228302