Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

grodzisko, st. 1


grodzisko koniec XIII w. – początek XVI w. Chałupki

Adres
Chałupki

Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. ząbkowicki, gm. Kamieniec Ząbkowicki - obszar wiejski

Grodzisko jest przykładem późnośredniowiecznego budownictwa obronnego.

Usytuowanie i opis

Stanowisko archeologiczne znajduje się w obrębie Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich, na pd. od centrum wsi Chałupki, na podmokłych łąkach nad Nysą Kłodzką.

Zachował się kopiec o wymiarach 60 x 100 m i wysokości ok. 3 m, otoczony wałem i fosą.

Historia

Na podstawie badań archeologicznych prowadzonych w niewielkim zakresie można grodzisko w Chałupkach wstępnie datować na koniec XIII w. - początek XVI wieku.

Założenie obronne w Chałupkach po raz pierwszy było wzmiankowane w roku 1295 jako Novum Castrum - siedziba kasztelana Piotra z Lubnowa. Z kolei w 1299 i w latach następnych pojawiają się informacje o castrum Paczkow. Zamek często zmieniał właścicieli (kolejni książęta ziębiccy, Jost - burgrabia morawski, biskup wrocławski Wacław, Pecze Beyer) aby w końcu przejść w ręce rycerzy-rabusiów. W roku 1440 warownię należącą wówczas do rycerza-rabusia Zygmunta von Reichenau zdobył Jan Kruszyna von Leuchtenberg - starosta księstwa świdnicko-jaworskiego, który podobno sam zaczął trudnić się zbójectwem. To wywołało w 1443 zbrojny najazd mieszczan wrocławskich z księciem Wilhelmem opawskim na czele. Ostatecznego zniszczenia warowni dokonano w 1509 na polecenie biskupa wrocławskiego Jana Turzona. Kolejne zniszczenia nastąpiły w trakcie wojny trzydziestoletniej. Ruiny (wieżę) rozebrano dopiero w 1832 roku.

Stan i wyniki badań

Na stanowisku nie przeprowadzono kompleksowych badań archeologiczno-architektonicznych. W latach 1964 i 1968 odbyły się badania sondażowe, których wyników nie opublikowano. W roku 1984 - badania powierzchniowe w ramach AZP.

W trakcie badań sondażowych odkryto mi.in. fragmenty muru obwodowego i cylindrycznej wieży, oprócz tego ceramikę, kafle, przedmioty metalowe, kości zwierzęce, fragmenty cegły palcówki. W roku 1984 podczas badań powierzchniowych w ramach AZP nie znaleziono materiału zabytkowego.

W związku z brakiem kompleksowych badań wykopaliskowych trudno ustalić m.in. jakie było pierwotne rozplanowanie założenia obronnego.

Zabytek dostępny. Obiekt oznaczono kamienną tablicą informacyjną. Przez Chałupki biegnie żółty szlak turystyczny szlak turystyczny: Ziębice - Osina Wielka - Starczówek - Lubnów - Chałupki - Paczków.

oprac. Donata Trenkler, OT NID we Wrocławiu, 08.10.2014 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_02_AR.27769, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_AR.3144927