Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kamienica - Zabytek.pl

Adres
Bytom, Krawiecka 1

Lokalizacja
woj. śląskie, pow. Bytom, gm. Bytom

Kamienica stanowi przykład architektury miejskiej Bytomia pocz.XX w.Obiekt wykazuje się przede wszystkimi wysokimi wartościami artystycznymi.

Została wzniesiona w stylu modernistycznym z elementami secesyjnymi.

Historia

Przed 1870 r. na miejscu obecnej kamienicy znajdowała się remiza, którą w 1871 r. Gustaw Cohn kazał rozbudować. Przebudowy tej dokonał Kowollik. Rok później powstał kantor.

W kolejnych latach, w 1884 r. i 1888 r. wzniesiono nowy budynek, tzw. „nową remizę” oraz poszerzono witryny oraz wybudowano balkon w starym budynku remizy. Zmiany te zaprojektował Paul Jackisch, a wykonał je Johann Piontek. W 1907 r. Josef Cohn otrzymał wezwanie do zburzenia starych zabudowań. Obecna kamienica (modernistyczna z elementami secesji) została wzniesiona w 1910 r. według projektów datowanych na 18 marca 1910 r. wykonanych dla Josefa Cohna. Realizacją planów zajęła się firma Lolat - Eisenbeton Breslau Aktuen Gesellschaft. Nieznany jest autor projektów. Kolejne przebudowa miała miejsca 11 listopada 1923 r. Wówczas zaadaptowano część parteru na lokal Dresden Bank Filia w Bytomiu. Realizacji tej dokonało przedsiębiorstwo budowlane z Gliwic Justus Fiegler. W styczniu 1925 r. miała miejsce przebudowa partii tego lokalu na potrzeby cukierni (usytuowanej od ul. Krawieckiej), który wynajął Ernest Oderski. Wykonawcą adaptacji był Josef Schwienty. Z kolei 7 lipca 1928 r. Ernest Odersky przejął pozostałą część pomieszczeń po lokalu Dresden Bank i także przeznaczył ją na lokal cukierni. W 1939 r. w budynku otwarto filię banku „Deutsche Mittelstandsbank”.

Opis

Kamienica jest budynkiem narożnym. Jest to obiekt murowany wzniesiony z kamienia naturalnego i cegły ceramicznej. Część parterowa jest częściowo tynkowana. Detal architektoniczny jest ceramiczny. Bryła budynku jest rozczłonkowana, złożona z części o kształcie zbliżonym do prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem doświetlającym. Z kolei część od strony ul. Krawieckiej została założona na planie zbliżonym do wydłużonego prostokąta. Rzut budynku jest niejednorodny, o zmiennej ilości traktów. Klatka schodowa nie została umieszczona na osi wejściowej. Budynek jest pięciokondygnacyjny, podpiwniczony, z dwupoziomowym poddaszem. Jest to budynek murowany, wzniesiony z kamienia naturalnego i cegły ceramicznej. Część parterowa jest częściowo tynkowana. Detal architektoniczny jest ceramiczny. Partia główna budynku nakryta jest mansardowym dachem. Elewacja frontowa ma zróżnicowaną ilość osi na każdej z kondygnacji. Parter jest sześcioosiowy. Na pierwszej osi znajduje się otwór wejściowy o jednoskrzydłowych drzwiach z ozdobnym nadświetlem. Druga kondygnacja jest dziewięcioosiowa złożona z rzędu prostokątnych, czteropodziałowych okien. Nad oknami znajdują się kształtki ceramiczne w ząbkowanym układzie. Pięć osi trzeciej i czwartej kondygnacji obejmuje wykusz. Część wykusza znajdująca się nad drugim piętrem jest płytsza. Partia powyżej jest wysunięta na jedną oś. Wykusz wsparty jest na ceramicznych, uskokowych konsolach. Umieszczone okna są prostokątne, z poziomym podziałem, w górnej części sześciodziałowe. W centralnej części wykusza usytuowane są loggie balkonowe, z pełną marmurowa balustradą. Wykusz zwieńczony jest balkonem z pełną, murowaną balustradą. W zwieńczeniu umieszczono trzy trójkątne szczyty (jeden szczyt obejmuje szerokość dwóch osi). Piąta kondygnacja wydzielona jest okapem z rzędem prostokątnych okien z poziomym podziałem.

W narożu budynku znajduje się półokrągły wykusz obejmujący trzecie i czwarte piętro. Kondygnacje tworzą rzędy prostokątnych okien o poziomym podziale i drobnych podziałach wewnętrznych w górnej części. Pod oknami znajdują się prostokątne płyciny z ornamentem roślinnym i przedstawieniami figuralnymi. W zwieńczeniu wykusza znajduje się przeszklona latarnia z sześciospadowym hełmem. Elewacja od strony ul. Krawieckiej ma zróżnicowaną ilość osi na poszczególnych kondygnacjach. Partia parteru jest siedemnastoosiowa o podwyższonej wysokości lokali. Wejście znajduje się na dziesiątej osi. Partia parteru (od siódmej osi) oddzielona jest częściowo od pierwszej kondygnacji wydatnym gzymsem. Na pierwszych trzech osiach drugiej kondygnacji umieszczone są prostokątne blendy. Pozostała część jest dziewiętnastoosiowa. Poszczególne osie wyznaczają rzędy prostokątnych, czterodzielnych okien. Część okien ujęta jest lizenami. Nad oknami znajdują się dekoracyjne nadproża złożone z kształtek ceramicznych z ornamentem roślinnym. Oś siódmą i ósmą drugiej kondygnacji obejmuje pseudowykusz wsparty na ceramicznych konsolach. Trzecia kondygnacja jest piętnastoosiowa, złożona z analogicznych okien jak w drugiej kondygnacji. Pod oknami znajdują się ceglane, ozdobne parapety. Na wykuszem i oknami znajduje się wspólny naczółek w formie belkowania. Czwarta kondygnacja jest siedemnastoosiowa złożona z rzędu prostokątnych okien. Elewacje od strony dziedzińca są obłożone białą cegłą glazurowaną. Pomieszczenia we wnętrzu w partii parteru oraz części drugiej kondygnacji są przebudowane. Na pozostałych kondygnacjach w znacznym stopniu zachował się pierwotny układ. Częściowo zachowała się pierwotna stolarka okienna i drzwiowa oraz poszczególne elementy wystroju tj.: sztukaterie i boazerie.

Oprac. Sabina Rotowska-Śpiewak, OT NID w Katowicach, 31-10-2016 r.

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: modernistyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.105805, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.278314