hotel Graf von Moltke, ob. budynek mieszkalny - Zabytek.pl
hotel Graf von Moltke, ob. budynek mieszkalny
Adres
Bytom, Dworcowa 12
Lokalizacja
woj. śląskie, pow. Bytom, gm. Bytom
w stylu historyzmu, kilkukrotnie przebudowywanej i przekształconej ostatecznie w l. 20. i 30 XX w. w stylu Art déco.
Historia
Kamienica w obecnej formie obejmuje dwa, dawniej odrębne, budynki przy ul. Dworcowej 12 i 14. Budynek nr 12 w pierwotnej formie powstał w 1866 r. wg projektu mistrza budowlanego Herrmanna, jako dom własny budowniczego. Był to budynek parterowy, do którego w 1867 r. właściciel dobudował oficynę. W 1873 r. dom nadbudowano o kolejną kondygnację, natomiast w 1886 r. o kolejne piętro i użytkowe poddasze. Całość nakryto dachem mansardowym. W 1892 r. kolejny właściciel przekształcił budynek na hotel i nadał mu nazwę „Graf von Moltke”. Niedługo później w 1909 r. budynek połączono z sąsiednią kamienicą nr 14. Ujednolicono wówczas wystrój fasady nadając jej reprezentacyjny charakter z motywami dekoracyjnymi w typie Art dèco. Parter budynku na pocz. XX w. przekształcono. W budynku mieściła się restauracja, winiarnia, sklep muzyczny. W 1931 r. do hotelu od strony podwórza dobudowano budynek domu towarowego wg projektu firmy Działoszyński i Brück.
Opis
Kamienica usytuowana jest w zwartej zabudowie zachodniej pierzei ul. Dworcowej. Jest to obiekt murowany z cegły, otynkowany, założony na rzucie prostokąta, podpiwniczony, dwupiętrowy z użytkową mansardą w części północnej, trzypiętrowy w części południowej, z trzypiętrowym ryzalitem od frontu. Budynek kryty jest dachem mansardowym z lukarnami. W części południowej mieści się sień przejazdowa z wejściami do osobnych klatek schodowych. Do budynku od strony tylnej przylegają dwie oficyny i dobudówki.
Elewację frontową kamienicy rozwiązano jako dziewięcioosiową, z ryzalitem na osi, podkreślonym dwupiętrowym wykuszem, zwieńczonym trójkątnym szczytem. Strefa parteru z ciągiem witryn sklepowych i historycznym przejazdem bramnym na podwórze, ma charakter ahistoryczny. Wyższe partie fasady, wyodrębnione od części parteru i poddasza za pomocą szerokich pasów gzymsu, artykułowane są równomiernie rozmieszczonymi otworami okiennymi oddzielonymi cienkimi, zgeometryzowanymi pilastrami w stylu Art déco. Poszczególne kondygnacje w partii ryzalitu z wykuszem podkreślono za pomocą rozbudowanych, profilowanych gzymsów, natomiast narożniki wykusza na obu kondygnacjach ujęto rzeźbiarskimi filarkami, z kolei górną kondygnację urozmaicono za pomocą historyzującego otworu okiennego w typie triforium, ujętego pilastrami. Lukarny poddasza zwieńczone są łamanymi gzymsami w stylu Art déco. Na wystrój fasady składają się ponadto opaski otworów okiennych przechodzące w płyciny podokienne, wypełnione sztukatorską, stylizowaną dekoracją roślinną. Elewacja tylna budynku składa się z sześciu osi okiennych i ryzalitu.
Wnętrze kamienicy w strefie usługowej jest przebudowane, natomiast układ pomieszczeń mieszkalnych na wyższych kondygnacjach jest zasadniczo nieprzekształcony. W klatkach schodowych zachowały się murowane schody z drewnianymi stopnicami i balustradami.
Obiekt dostępny poza wnętrzami mieszkalnymi.
Oprac. Dorota Bajowska, Pracownia Terenowa NID w Katowicach, 11.2020 r.
Rodzaj: budynek mieszkalny
Styl architektoniczny: inna
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.97609, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.270411