Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kaplica cmentarna - Zabytek.pl

kaplica cmentarna


kaplica XVIII w. Bydlin

Adres
Bydlin

Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. olkuski, gm. Klucze

Kaplica cmentarna zachowała w niezmienionej postaci formę nadaną jej w II poł.XIX w., oryginalną dekorację wnętrza i wyposażenia z epok wcześniejszych, a także relikty pierwotnej budowli, pustelni z XVIII w.

i jest tym samym dobrym przykładem ilustrującym zmiany architektoniczne od końca XVIII w. do końca. wieku XIX.

Historia

Początki wsi Bydlin sięgają XII w. Dzięki położeniu przy trakcie handlowym, prowadzącym z Krakowa do Wielkopolski osada bogaciła się i w 1404 r. wzmiankowana jest w źródłach jako miasto. Miejscowość stanowiła kolejno własność Niemierzy z Bydlina, Gałki z Galowa, Pełki oraz Zbigniewa z Łapanowa. W XVI w. właścicielami Bydlina byli Bonerowie i Firlejowie. Na przełomie XVI i XVII w. Bydlin utracił prawa miejskie. Parafia bydlińska i pierwszy drewniany kościół pw. św. Małgorzaty powstały pod koniec XIV w. W XVIII w., u podnóża wzgórza zamkowego, na którym wznosił się popadający w ruinę kościół pw. Świętego Krzyża, zbudowano, na miejscu dawnej pustelni, kaplicę pw. Pocieszenia Najświętszej Marii Panny. W 1790 r. papież Pius VII nadał świątyni breve na odpust zupełny. W parafialnej księdze metrykalnej z 1764 r. zapisano cuda jakie dokonały się za sprawą modlitw do Matki Boskiej z Dzieciątkiem, której XV-wieczna polichromowana drewniana figura stanowiła wyposażenie ołtarza.

W II poł. XIX w. (l. 1880-1884) z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. Paprockiego obiekt został rozbudowany. Przedłużono i podwyższono nawę oraz dobudowano niewielką zakrystię. W dokumentach kościelnych z czasów budowy kaplicy zapisano, że do prac budowlanych wykorzystano kamienie, z których wzniesiono wcześniej pustelnię. Ponadto zachowały się fundamenty widoczne przy murze kaplicy od strony północno-zachodniej. Dzisiejsza forma budowli pochodzi właśnie z II poł. XIX w.

Opis

Kaplica znajduje się w granicach obecnego cmentarza parafialnego (na którym spoczywa 46 legionistów Józefa Piłsudskiego poległych 18 listopada 1914 r. w bitwie pod Krzywopłotami) w jego pd.-wsch. części, u podnóża wzgórza zamkowego. Kaplicę wzniesiono z kamienia na rzucie prostokąta z półkolistą absydą, od strony południowej znajduje się dobudowana zakrystia i wejście na chór. Budowla jest jednonawowa, orientowana (prezbiterium jest lekko odchylone od osi zachód - wschód w kierunku północnym.

Kaplica przykryta jest gontowym dachem wielospadowym z wieżyczką. W pd.-zach. elewacji frontowej, nad wejściem, umieszczona jest rozeta, a w elewacjach bocznych umieszczono ostrołukowe okna. Świątynia jest sklepiona kolebkowo. W prezbiterium zachowała się podłoga z kamiennego ciosu, na ścianach fragmenty pierwotnej polichromii z przedstawieniami figuralnymi, motywami roślinnymi i geometrycznymi. Zachował się także drewniany ołtarz i chór, w ołtarzu pierwotnie zasuwa z wizerunkiem św. Józefa oraz obraz św. Mikołaja w zwieńczeniu ołtarza. W krypcie kaplicy złożono ciało proboszcza ks. A. Paprockiego, który świątynię w końcu XIX w. rozbudował.

Obiekt dostępny.

Oprac. Tomasz Woźniak, OT NID w Krakowie, 08.09.2015 r.

Rodzaj: kaplica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.183562, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.402997