Historia

W 1902 r. zegar historii wybił 300 lat istnienia kompleksu kalwaryjnego w Kalwarii Zebrzydowskiej. Kustosz kalwaryjskich Bernardynów o. Stefan Podworski na rok przed jubileuszem postanowił wprowadzić swoich współbraci i lokalnych mieszkańców w tą wielką uroczystość gestem ufundowania i uroczystego poświęcenia krzyża jubileuszowego, który stanął u stóp Góry Żar. Podworski rozplanował świętowanie 300-lecia na 31 dni sierpnia 1902 r. Prowincjał zakonu Bernardynów o. Łukasz Dankiewicz wystosował pismo do Stolicy Apostolskiej, w którym prosił, aby na czas miesięcznego świętowania jubileuszu każdy nawiedzający Kalwarię uzyskał odpust zupełny (pątnik nie musiał odprawić dróżek, odpust zyskiwał już w momencie nawiedzenia kościoła konwentualnego). 7-04-1902 r. papież Leon XIII specjalnym brewe przychylił się do prośby Bernardynów, udzielając odpustu zupełnego i zezwalając na czas od nieszporów 31 lipca do nieszporów 31 sierpnia na codzienne odprawianie Sumy z wystawieniem Najświętszego Sakramentu, z nieszporami i procesją teoferyczną. Decyzją papieża spowiednikom kalwaryjskim została udzielona władza odpuszczania grzechów, które odpuszczać mogła tylko Stolica Apostolska. Bernardyni zaprosili do Kalwarii Zebrzydowskiej inne zakony, dostojników kościelnych i państwowych, m. in. kard. Jana Puzynę, arcyksięcia Reinera, bpa tarnowskiego Leona Wałęgę, bpa przemyskiego Józefa Pelczara, abpa ormiańskiego Józefa Teodorowicza i in., czyniąc owo wydarzenie wielką uroczystością nie tylko religijną, co również narodową, obejmującą swym zasięgiem wszystkie ziemie polskie pod zaborami. 

Opis

Krzyż zlokalizowany jest na spadku Góry Żar, ok. 30 m od bramy wjazdowej na dziedziniec przed domem pielgrzyma. Obiekt wzniesiono w formie krzyża przydrożnego, wykonanego z piaskowca. Na trzystopniowym fundamencie ustawiono postument zwieńczony krzyżem z żelazną pasyjką. Postument z racji przechylenia się na nierównym terenie został wzmocniony za pomocą ciosowych bloków. Na postumencie umieszczono inskrypcję: „NA PAMIĄTKĘ| JUBILEUSZU| WIELKIEGO| w 1902 r.| POMNIK TEN WYSTAWIŁ| w 1901 r.| X. STEFAN PODWORSKI| KUSTOSZ KALWARYI”. Między ramionami krzyża umieszczono dekorację w formie szyszek.

Zabytek dostępny.

Oprac. Mirosław Płonka OT NID w Krakowie, 15-09-2017 r.